Metabool syndroom (ook bekend als metaboolsyndroom X) is een groep risicofactoren voor het hart die het gevolg zijn van insulineresistentie (wanneer de weefsels van het lichaam niet normaal reageren op insuline). Een persoon met metabool syndroom heeft een sterk verhoogd risico op het ontwikkelen van type 2 diabetes, hart- en vaatziekten en vroegtijdige sterfte. In feite is een andere naam voor metabool syndroom pre-diabetes.
De risicofactoren die worden gezien bij het metabool syndroom zijn: insulineresistentie, obesitas (met name abdominale obesitas), hoge bloeddruk, afwijkingen in bloedstolling en lipidenafwijkingen. In het bijzonder wordt het metabool syndroom gediagnosticeerd als drie van de volgende aanwezig zijn:
- Verhoogde middelomtrek: 40 inch of meer voor mannen; 35 inches of meer voor vrouwen
- Verhoogde triglyceriden: 150 mg / dL of hoger
- Gereduceerd HDL ("goed") cholesterol: minder dan 40 mg / dl bij mannen; minder dan 50 mg / dL bij vrouwen
- Verhoogde bloeddruk: 130/85 mm Hg of hoger
- Verhoogde nuchtere glucose: 100 mg / dL of hoger
Waarom zijn deze risicofactoren samen gegroepeerd in het metabool syndroom?
Het primaire probleem bij het metabool syndroom is insulineresistentie. In de poging van het lichaam om de insulineresistentie te compenseren, wordt extra insuline geproduceerd, wat leidt tot verhoogde insulineniveaus. De verhoogde insulineniveaus kunnen, direct of indirect, leiden tot de kenmerkende metabole afwijkingen die bij deze patiënten worden waargenomen.
Vaak neemt de insulineresistentie toe tot openlijke diabetes type 2, wat het risico op cardiovasculaire complicaties verder verhoogt.
Wie krijgt het metabool syndroom?
Het metabool syndroom loopt meestal in gezinnen en de neiging tot diabetes type 2. Metabool syndroom zal optreden bij gevoelige personen die overgewicht en sedentaire klachten krijgen.
Het metabool syndroom (zoals diabetes type 2) kan dus het vaakst worden voorkomen door lichaamsbeweging en het handhaven van een gezond lichaamsgewicht.
Iedereen met een familiegeschiedenis van type 2-diabetes met overgewicht en sedentaire zorg moet worden beoordeeld op het metabool syndroom.
Behandeling van het metabool syndroom
Behandeling van de insulineresistentie
Hoewel er geneesmiddelen zijn die de insulineresistentie verbeteren, is het gebruik van deze geneesmiddelen momenteel beperkt tot mensen die duidelijke diabetes hebben – studies hebben hun nut niet bewezen in het metabool syndroom. Toch is er een manier voor mensen met het metabool syndroom om hun insulineresistentie om te keren – dieet en lichaamsbeweging. Iedereen met het metabool syndroom moet elke poging doen om zijn lichaamsgewicht te verlagen tot maximaal 20% van zijn "ideale" lichaamsgewicht (berekend voor leeftijd en lengte) en om aerobe oefeningen (minstens 20 minuten) op te nemen in hun dagelijkse levensstijl. Met krachtige inspanningen om het gewicht te verminderen en de lichaamsbeweging te verhogen, kan het metabool syndroom worden teruggedraaid en kan het risico op cardiovasculaire complicaties aanzienlijk worden verbeterd. Echter, als de menselijke natuur (en het metabolisme van de mens) is wat het is, hebben veel mensen met het metabool syndroom moeite om deze doelen te bereiken. In deze gevallen moet elke bijbehorende risicofactor afzonderlijk en agressief worden behandeld.
Behandeling van lipidenafwijkingen
Hoewel de lipideafwijkingen die worden gezien met het metabool syndroom (lage HDL, hoge LDL en hoge triglyceriden) mooi reageren op gewichtsverlies en lichaamsbeweging, is vaak medicamenteuze behandeling vereist. De behandeling moet primair gericht zijn op het verminderen van LDL-waarden volgens specifieke aanbevelingen. Zodra verlaagde LDL-doelen zijn bereikt, moeten inspanningen worden geleverd om de triglycerideniveaus te verlagen en de HDL-waarden te verhogen. Een succesvolle medicamenteuze behandeling vereist meestal een behandeling met een statine, een fibraat-medicijn of een combinatie van een statine met niacine of een fibraat.
Behandeling van de stollingsstoornis
Patiënten met het metabool syndroom kunnen verschillende stollingsstoornissen hebben waardoor het gemakkelijker wordt om bloedstolsels in de bloedvaten te vormen.
Deze bloedstolsels zijn vaak een versnellende factor bij het ontwikkelen van hartaanvallen. Patiënten met het metabool syndroom moeten over het algemeen op dagelijkse aspirinetherapie worden geplaatst om dergelijke stollingsgebeurtenissen te helpen voorkomen. U moet natuurlijk met een arts spreken voordat u een nieuw medicatieregime begint.
Lees meer over het beslissen over profylactische aspirine-therapie.
Behandeling van de hypertensie
- Hoge bloeddruk is aanwezig bij meer dan de helft van de mensen met het metabool syndroom en, in de setting van insulineresistentie, is hoge bloeddruk vooral belangrijk als risicofactor. Adequate bloeddrukbehandeling bij deze personen kan hun uitkomst aanzienlijk verbeteren.
Lees meer over het kiezen van de juiste behandeling voor hypertensie.
De sleutel tot preventie en metabool syndroom blijft echter dieet en lichaamsbeweging. Elke persoon met een sterke familiegeschiedenis van metabool syndroom of diabetes type 2 moet vooral voorzichtig zijn om een gezonde levensstijl te behouden.
