Na het eten van warm en pittig voedsel zweten sommige mensen uit het gezicht: de lippen, het voorhoofd, de neus en de hoofdhuid. Voor velen is deze trigeminovasculaire reflex volkomen normaal.
Zweten van het gezicht na het eten van een soort voedsel is echter een aanwijzing voor een aandoening die smaakvermoeid zweten of opwindende hyperhidrose wordt genoemd. Bovendien kan dit begin van zweten niet alleen ontstaan door het kauwen van voedsel, maar ook door denken of praten over voedsel. Veel voorkomende symptomen van smaakpapillen zijn zweten, blozen, roodheid en algemeen ongemak dat op wangniveau wordt gevoeld. Meer ongewoon, mensen met deze aandoening voelen warmte of pijn bij het kauwen.
Gustatorisch zweten kan erg ongemakkelijk zijn en de levenskwaliteit van een persoon aanzienlijk beïnvloeden. Volgens Sood en co-auteurs kan smaakzweten "veel sociaal onvermogen veroorzaken, variërend van de noodzaak van regelmatig dweilen tot vrijwel huisgebonden zijn." Met andere woorden, de constante behoefte om zweet weg te "dweilen" kan het voor sommige mensen moeilijk maken het huis verlaten.
De meest voorkomende iteratie van gustatoire hyperhidrose is het Freysyndroom. Freysyndroom verwijst naar zweten en blozen langs de verdeling van de auriculotemporale zenuw. De auriculotemporale zenuw geeft een gevoel aan de zijkant van het hoofd. Freysyndroom wordt ook wel smaakachtige hyperhidrose van de wang genoemd.
Wat is Frey-syndroom?
Freysyndroom is zeldzaam, met minder dan 20.000 Amerikanen die elk jaar worden gediagnosticeerd.
In wezen is het syndroom van Frey het gevolg van het verkeerd opnieuw bedraden van de zenuwen die verantwoordelijk zijn voor speekselvloed, zweten en blozen. Het is vernoemd naar de Franse neuroloog Lucia Frey, die de aandoening in 1923 beschreef als "auriculotemporaal zenuwsyndroom".
Frey publiceerde een rapport waarin haar gelijknamige ziekte werd beschreven na de behandeling van een Poolse soldaat die geurt zweette na het in stand houden van een geïnfecteerde kogelwond die de parotisklier aantastte .
De parotis is de grootste van de speekselklieren en bevindt zich ter hoogte van de wang. Het scheidt speeksel af, dat helpt bij het verteren en bevochtigen van voedsel. Hoewel Frey niet de eerste arts was die kennis nam van de aandoening, was zij de eerste die de auriculotemporale zenuw in verband bracht met de ontwikkeling van deze ziekte.
De afgifte van speeksel door de parotisklier wordt gemedieerd door een complexe reflexboog die de auriculotemporale zenuw omvat. Bij mensen met het syndroom van Frey, na een verwonding aan de auriculotemporale zenuw, regenereert deze zenuw abnormaal. In plaats van
alleen dat zorgt voor parasympathische innervatie van de parotisklier, wat zou resulteren in normale speekselafscheiding na het inbrengen van voedsel, regenereren de parasympathische vezels van de auriculotemporale zenuw ook om innervatie te bieden aan zweetklieren en subcutane bloedvaten, resulterend in zweten en blozen, respectievelijk. Normaal gesproken zijn dit zweten en spoelen onder sympathische controle. Met andere woorden, nadat de auriculotemporale zenuw is gewond, groeien de parasympathische vezels opnieuw om niet alleen de speekselvloed te beheersen maar ook het zweten en blozen te regelen nadat een persoon met voedsel is gestimuleerd. Bovendien kan bij sommige mensen dit asymmetrische zweetpatroon zich helemaal langs het gezicht uitstrekken en de romp, armen en benen beïnvloeden. Hoe meer lichaamsoppervlak aangetast, hoe ernstiger de symptomen.
Oorzaken
Alles wat de auriculotemporale zenuw beschadigt, kan leiden tot het syndroom van Frey, inclusief de volgende:
Parotis klieroperatie (grootste oorzaak)
Blunt trauma aan de wang
- Halsoperatie
- Chronische infectie van de parotisstreek
- Mandibulaire fractuur
- Breuk van de temporomandibulair gewricht
- Operatie van het temporomandibulair gewricht
- Verwijdering van de submandibulaire klieren
- Verwijdering van de schildklier
- Thoracale sympathectomie (een operatie wordt gedaan om zweten te beheersen)
- Geboortetrauma of letsel na aflevering forceps (bij zuigelingen)
- In de jaren 1940, parotis klierchirurgie werd gepopulariseerd in het Verenigd Koninkrijk om een breed scala aan aandoeningen te behandelen, zowel kanker als niet-kanker.
- Golvend zweten samen met verschillende andere nadelige effecten, waaronder gezichtszenuwbeschadiging, verminderd gezichtsgevoel, speekselfistels, hematoom en keloïden werden vaak waargenomen bij patiënten die een parotisklieroperatie kregen. Merk op dat mensen die hun hele parotis hebben verwijderd vaker een Frey-syndroom zullen krijgen dan diegenen die slechts een deel van de parotis hebben verwijderd.
Frey-syndroom is ook te zien bij de andere volgende neurologische aandoeningen:
Gezichtsherpes zoster
Chorda tympani-verwonding
- Clusterhoofdpijn
- Diabetische neuropathie
- Encefalitis
- Syringomyelia
- Tumor in de cervicale sympathieke stam
- De meeste mensen die last hebben van winderig eten hebben geen last van erdoor – alleen tussen 10 en 15 procent van de mensen die het ervaren, zoekt medische hulp. Bovendien meldt slechts 10 procent van de patiënten na een parotisoperatie symptomen die op deze aandoening wijzen. Bij verder onderzoek zal echter 30 tot 50 procent van de patiënten bekennen dat ze last hebben van winderig eten. Frey-syndroom verschijnt meestal tussen 1 en 12 maanden na de operatie.
- Frey-syndroom kan op elke leeftijd met mensen gebeuren. Desalniettemin komt het zelden voor bij baby’s en kinderen die pas echt letsel oplopen aan het parotismegebied na een tangaflevering, en letsel door het afgeven van een tang is zeldzaam.
Bij kinderen kan voedselallergie worden aangezien voor het Frey-syndroom. De symptomen van voedselallergie doen zich echter voor
na
de inname van voedsel niet tijdens kauwen. Diagnose De eenvoudigste manier om het syndroom van Frey te diagnosticeren houdt verband met de toepassing van gejodeerd zetmeel (indicator) poeder in het gezicht. Deze procedure wordt de Minor-test genoemd. De patiënt krijgt dan citroensnoepjes of een ander zoet voedsel om het zweten te stimuleren. Aangetaste gebieden waar zweetdruppeltjes ontstaan, worden blauwzwart. De druppeltjes kunnen gemakkelijk van het gezicht worden weggeveegd, zodat de test kan worden herhaald. Deze test kan ook worden gebruikt om te testen op het Freysyndroom bij mensen zonder symptomen (d.w.z. asymptomatische patiënten).
Hoewel deze test correct is, kan deze de ernst van de aandoening niet aantonen. Bovendien draagt deze test het potentiële risico van inhalatie van het zetmeelpoeder. Deze test moet op een droge huid worden toegediend en mag niet worden gebruikt bij mensen die zwaar transpireren.
Een andere, duurdere en meer betrokken diagnostische test om te bepalen of een persoon het Freysyndroom heeft, heeft betrekking op een biosensoringmethode die gebruik maakt van enzymatische elektroden die L-lactaatniveaus op de huid detecteren.
Een meer elementaire test voor het Freysyndroom betreft de toepassing van eenlagig vloeipapier op het gezicht om te controleren op zweten nadat de patiënt is gestimuleerd met een zoet voedsel.
Ten slotte kan infrarood medische thermografie worden gebruikt om het Frey-syndroom te visualiseren. Deze diagnostische test vereist dat de temperatuur en vochtigheid in de kamer constant zijn. Eerst wordt na stimulatie een hotspot gevisualiseerd die overeenkomt met de dilatatie van subcutane bloedvaten. Ten tweede wordt een koude plek gevisualiseerd die het zweten van de smaak vertegenwoordigt. Deze veranderingen zijn moeilijker te visualiseren in mensen met een donkerdere huid.
Behandeling
Bij de meeste mensen verdwijnt het Frey-syndroom vanzelf binnen een periode van maximaal 5 jaar. Mensen met milde symptomen moeten erop kunnen vertrouwen dat de aandoening zonder behandeling vanzelf zal overgaan.
Bij degenen die ernstig worden beïnvloed door de aandoening, is het zweten van de smaak vaak het meest verontrustende symptoom en roept het iemand op om hulp te zoeken.
Botox
Recent evidence-based onderzoek wijst op Botox-therapie als de meest veelbelovende en succesvolle manier om het smaakvermijden en spoelen van het Frey-syndroom te behandelen. Specifieker is gebleken dat Botox-therapie voor 98% effectief is bij de behandeling van symptomen van winderig voedsel. Botox-therapie is ook effectief gebleken bij mensen die last hebben van gustatoire transpiratie als gevolg van diabetische neuropathie, een vorm van zenuwbeschadiging door diabetes.
In een artikel uit 2017 schrijven Lovato en co-auteurs het volgende:
BTX [Botox] -therapie is zeer succesvol in de behandeling van smaakzweten (Frey-syndroom) en zou kunnen worden beschouwd als de gouden standaardbehandeling voor deze post-parotidectomiecomplicatie.
Wanneer het Frey-syndroom behandeld wordt met Botox-therapie, moet een clinicus eerst het getroffen gebied identificeren door middel van de Minor-test. Dit gebied wordt dan verdeeld in verschillende kleinere vierkanten, die tussen 1 en 1,5 cm zijn. Botox wordt dan in elk van deze vierkanten geïnjecteerd om een diffuus, uniform effect op te wekken.
Met name zijn andere behandelingen van het Freysyndroom uitgeprobeerd. Voor het grootste deel bieden deze behandelingen beperkte of geen verlichting.
Antitranspiratiemiddelen
Ten eerste zijn antitranspiratiemiddelen toegepast op het gebied dat wordt beïnvloed door gustatory sweating. Sommige patiënten hebben beperkte anticonceptie gedurende een periode van enkele weken gemeld, dankzij antitranspiratiemiddelen. Voor het beste resultaat wordt ’s nachts een gelvorm van het transpiratiewerende middel op de droge huid aangebracht en’ s ochtends weggespoeld. Een haardroger kan worden gebruikt om de transpiratiewerend middel na het aanbrengen te drogen.
Gedurende een periode van 12 uur na het aanbrengen moet de patiënt het behandelde gebied niet scheren. In de loop van de tijd, terwijl het gusterende zweten zijn gang gaat en vanzelf oplost, kunnen minder doseringen van anti-transpiranten worden gebruikt en hoeven patiënten niet dagelijks anti-transpiranten toe te passen. Merk op dat anti-transpiranten als huidirriterende middelen kunnen werken en tot ontstekingen kunnen leiden. Voorzichtigheid is ook geboden om te voorkomen dat het anti-transpiratiemiddel in het oog komt.
Actuele anticholinergica
Ten tweede zijn actuele anticholinergica gebruikt om het syndroom van Frey te behandelen. Deze anticholinergica omvatten scopolamine, glycopyrrolaat en diphemnanilmethylsulfaat en kunnen worden toegepast als roll-on-oplossingen of crèmes. Anticholinergica kunnen de symptomen gedurende ongeveer 3 dagen verbeteren.
Belangrijk is dat anticholinergica door de huid worden opgenomen en dat dit systemische bijwerkingen kan veroorzaken, waaronder een droge mond, wazig zicht, jeukende ogen, urineretentie, verhoogde hartslag en allergieën. Bovendien mogen anticholinergica niet worden gebruikt bij mensen met glaucoom, diabetes mellitus, schildklieraandoeningen, obstructieve uropathie, evenals hepatische, renale, cardiovasculaire of centraal zenuwziekte.
Chirurgische opties
Ten derde is er niet succesvol geprobeerd de symptomen van het Frey-syndroom te verminderen. Deze operaties omvatten cervicale sympathectomie, tympanic neurectomie, sternocleidomastoïde transferoverdracht en dermis-vettransplantaten. Daarnaast zijn verschillende materialen en interpositiebarrières gebruikt om het zweten van de smaak te behandelen.
Het is begrijpelijk dat de meeste mensen die naast secundair geopereerd maagzuur hebben, terughoudend zijn om meer chirurgie te krijgen om deze aandoening te behandelen.
