De bronchiolen vormen een belangrijk onderdeel van het ademhalingssysteem. Het zijn de passages waardoor lucht wordt geleid van de neus en mond naar de alveoli (luchtzakken) aan het einde van de ademboom, letterlijk zoals de grotere takken in het ademhalingssysteem, bevatten de bronchiën geen kraakbeen.
Structuur van de bronchiolen
Terwijl lucht wordt ingeademd, wordt deze in de luchtpijp getrokken en komt de hoofdbronchus binnen.
De hoofdbronchus verdeelt zich vervolgens in twee bronchiën (één voor elke long) die zich verder onderverdelen voordat ze bronchiolen worden. Naarmate de bronchiolen progressief uitwaaieren, letterlijk als takken van een boom, zijn ze elk bedekt met een alveolus. Dit is waar de overdracht van zuurstof en kooldioxide naar het bloed plaatsvindt.
De bronchiolen zijn verdeeld in drie types, die elk steeds kleiner worden:
- Lobulaire bronchiolen (grotere lobben)
- Rerminale bronchiolen (denk terminals voor overdracht)
- Respiratoire bronchiolen (die verantwoordelijk zijn voor het richten van lucht naar de alveoli)
De lobulaire en terminale bronchiolen zijn bekend als "dode ruimte" simpelweg omdat er geen luchtverversing plaatsvindt in deze doorgangen. De bronchiolen zelf zijn klein, variërend van 0,5 tot 1 mm in diameter.
Functie van de Bronchiolen
Terwijl de bronchiën ringen van kraakbeen hebben die dienen om ze open te houden, zijn de bronchiolen bekleed met glad spierweefsel.
Hierdoor kunnen ze samentrekken en uitzetten, waardoor de luchtstroom op effectieve wijze wordt beheerst wanneer deze zich naar de longblaasjes verplaatst.
Aan de andere kant laat het hen ook kwetsbaar voor omgevingselementen waardoor ze kunnen samentrekken en in sommige gevallen permanent verkleinen. Bronchoconstrictie genoemd, deze reactie kan worden veroorzaakt door onder andere sigarettenrook, giftige dampen, koude lucht en allergenen.
Terwijl de vernauwing van de bronchiolus bedoeld is om irriterende stoffen uit de luchtwegen te houden, kan dit ademnood veroorzaken, soms ernstig. Wanneer dit gebeurt, worden adrenaline en andere hormonen vrijgegeven door het lichaam om de stress te verlichten en de lucht terug in de passages te laten stromen.
Eén celtype in de bronchiolen (Type 2 alveolaire cel genoemd) is verantwoordelijk voor de afscheiding van stoffen (oppervlakteactieve stoffen genoemd) die zorgen voor de bronchiolen, zodat ze niet bezwijken tijdens uitademing. Een ander type cel (clubcellen genaamd) scheidt eiwitten af die eventuele gifstoffen afbreken die hun weg naar beneden in de luchtwegenboom hebben gevonden.
Aandoeningen van de bronchiën
Omdat de bronchiolen geen kraakbeen hebben om hen te ondersteunen, hebben ze meer kans te worden beïnvloed door aandoeningen die vernauwing en / of obstructie van de luchtwegen veroorzaken. Wanneer dit gebeurt, kunnen symptomen zoals piepende ademhaling, kortademigheid, ademhalingsproblemen (terugtrekking) en cyanose (een blauwachtige huidskleur veroorzaakt door verminderde zuurstofinname).
Er zijn verschillende omstandigheden die de functie van de bronchiolen kunnen aantasten. Onder hen:
- Bronchiolitis is de ontsteking van de bronchiolen die meestal worden gezien bij kinderen in de leeftijd van drie tot zes maanden. Het wordt vaak veroorzaakt door virussen zoals respiratoir syncytieel virus (RSV) en influenza. De behandeling is primair gericht op het beheersen van de symptomen tot de infectie op zijn beloop is. In ernstige gevallen kan een beademingsapparaat nodig zijn.
- Astma wordt voornamelijk veroorzaakt door allergenen of toxinen in de lucht. Luchtweginfecties kunnen ook astma bij kinderen veroorzaken. De behandeling bestaat uit medicijnen om de luchtwegen (bronchusverwijders) te verwijden en om bekende allergieën te elimineren of te vermijden.
- Bronchiolitis obliterans is een zeldzame en ernstige aandoening die vooral voorkomt bij volwassenen waarbij de bronchiolen littekens krijgen en vezelachtig zijn, waardoor het vermogen van een persoon om te ademen wordt aangetast. De oorzaken kunnen blootstelling aan giftige dampen, virale infecties, orgaantransplantaties en reumatoïde artritis omvatten. Bronchiolitis obliterans is onomkeerbaar en vereist vaak zuurstoftherapie en het gebruik van steroïden. In ernstige gevallen kan een longtransplantatie nodig zijn.
