Theorieën en effecten van veroudering

De studie van veroudering – gerontologie – is een relatief nieuwe wetenschap die de afgelopen 30 jaar ongelooflijke vooruitgang heeft geboekt. In het verleden zochten wetenschappers naar een enkele theorie die veroudering verklaart. Er zijn twee hoofdgroepen van verouderingstheorieën. De eerste groep stelt dat veroudering natuurlijk is en geprogrammeerd in het lichaam, terwijl de tweede groep van verouderde theorieën zegt dat veroudering het resultaat is van schade die zich in de loop van de tijd heeft opgehoopt.

Uiteindelijk is veroudering een complexe interactie tussen genetica, chemie, fysiologie en gedrag.

Theorieën over veroudering

Door te begrijpen en te beschrijven hoe we ouder worden, hebben onderzoekers verschillende theorieën over veroudering ontwikkeld. De twee categorieën zijn geprogrammeerde theorieën en foutentheorieën.

Geprogrammeerde theorieën beweren dat het menselijk lichaam is ontworpen om te verouderen en dat er een bepaalde biologische tijdlijn is die ons lichaam volgt.

Geprogrammeerde levensduur: Veroudering wordt veroorzaakt doordat bepaalde genen na verloop van tijd in- en uitschakelen.
Endocriene theorie: Veranderingen in hormonen regelen veroudering.
Immunologische theorie: Het immuunsysteem is geprogrammeerd om na verloop van tijd af te nemen, waardoor mensen vatbaarder worden voor ziektes.

Foutentheorieën beweren dat veroudering wordt veroorzaakt door schade aan het milieu aan de systemen van ons lichaam, die zich in de loop van de tijd ophoopt.

Slijtage en scheuren: Cellen en weefsels slijten gewoon.

Tarieven van levensonderhoud: Hoe sneller een organisme zuurstof gebruikt, hoe korter het leeft.

Cross-linking: Cross-linked eiwitten accumuleren en vertragen lichaamsprocessen.

Vrije radicalen: Vrije radicalen veroorzaken schade aan cellen die uiteindelijk de werking schaden.

Somatische DNA-schade: Genetische mutaties veroorzaken defecte cellen.

Genetica en veroudering

Studies hebben aangetoond dat genetica een belangrijke rol kan spelen bij het ouder worden. Wanneer onderzoekers de genen in bepaalde muizen, gistcellen en andere organismen aanpassen, kunnen ze de levensduur van deze wezens bijna verdubbelen. De betekenis van deze experimenten voor mensen is niet bekend, maar onderzoekers denken dat genetica verantwoordelijk is voor 35 procent van de variatie in veroudering bij mensen.

Enkele sleutelbegrippen in de genetica en veroudering zijn:

Longevity-genen: Er zijn specifieke genen die een persoon helpen langer te leven.
Cell Senescence: Het proces waarbij cellen na verloop van tijd verslechteren.
Telomeren: Structuren aan het uiteinde van DNA die uiteindelijk leeg zijn, waardoor cellen niet meer repliceren.
Stamcellen: Deze cellen kunnen elk type cel in het lichaam worden en de belofte houden om schade veroorzaakt door veroudering te herstellen.

Biochemie

Ongeacht welke genen u hebt geërfd, uw lichaam ondergaat voortdurend complexe biochemische reacties. Sommige van deze reacties veroorzaken schade en uiteindelijk veroudering in het lichaam. Het bestuderen van deze complexe reacties helpt onderzoekers te begrijpen hoe het lichaam verandert naarmate het ouder wordt. Belangrijke concepten in de biochemie van veroudering zijn onder meer:

Vrije radicalen: onstabiele zuurstofmoleculen die de cellen kunnen beschadigen.
Eiwit Cross-Linking: Overmatige suikers in de bloedbaan kunnen ervoor zorgen dat eiwitmoleculen letterlijk aan elkaar kleven.
DNA-reparatie: Om onbekende redenen lijken de systemen in het lichaam die DNA repareren, bij oudere mensen minder effectief te worden.
Heat Shock Proteins: Deze eiwitten helpen cellen om stress te overleven en zijn aanwezig in minder aantallen bij oudere mensen.
Hormonen: De hormonen van het lichaam veranderen naarmate we ouder worden, en veroorzaken veel verschuivingen in orgaansystemen en andere functies.

Lichaamssystemen

Naarmate we ouder worden, veranderen de organen en andere systemen van ons lichaam veranderingen. Deze veranderingen veranderen onze gevoeligheid voor verschillende ziekten. Onderzoekers beginnen nu pas de processen te begrijpen die in de loop van de tijd veranderingen in onze lichaamssystemen veroorzaken. Het begrijpen van deze processen is belangrijk omdat veel van de effecten van veroudering voor het eerst worden opgemerkt in onze lichaamssystemen. Hier is een kort overzicht van hoe sommige lichaamssystemen verouderen:

Hartveroudering: De hartspier wordt met de jaren dikker als reactie op de verdikking van de bloedvaten. Dit dikkere hart heeft een lagere maximale pompsnelheid.
Veroudering van het immuunsysteem: Het duurt langer om de T-cellen te vullen bij ouderen en hun vermogen om achteruit te gaan.

Slagaders en ouder worden: Slagaders meestal te stijven met de leeftijd, waardoor het moeilijker wordt voor het hart om bloed door ze heen te pompen.
Longveroudering: De maximale capaciteit van de longen kan tussen de 20 en 70 jaar met maar liefst 40% afnemen.
Brain Aging: Naarmate de hersenen ouder worden, lijken sommige verbindingen tussen neuronen minder of minder efficiënt te zijn. Dit is nog niet goed begrepen.
Nierveroudering: De nieren worden minder efficiënt in het verwijderen van afvalstoffen uit het lichaam.
Blaasveroudering: De totale capaciteit van de blaas neemt af en weefsels kunnen atrofiëren, waardoor incontinentie ontstaat.
Lichaamsvet en ouder worden: Lichaamsvet neemt toe tot middelbare leeftijd en dan begint het gewicht meestal af te nemen. Het lichaamsvet beweegt ook dieper in het lichaam als we ouder worden.
Spierveroudering: Spierspanning daalt op de leeftijd van 70 met ongeveer 22 procent, hoewel beweging deze achteruitgang kan vertragen.
Botveroudering: Beginnend op de leeftijd van 35 beginnen onze botten dichtheid te verliezen. Lopen, hardlopen en weerstandstraining kan dit proces vertragen.
Zicht en ouder worden: Vanaf de jaren 40 kan het moeilijk zijn om nauwgezet details te zien.
Horen en verouderen: Naarmate mensen ouder worden, neemt het vermogen om hoge frequenties te horen af.

Gedragsfactoren

Het goede nieuws is dat veel van deze oorzaken van veroudering kunnen worden gewijzigd door uw gedrag:

Door voedingsmiddelen te eten die vol zitten met antioxidanten, kunt u schade door vrije radicalen minimaliseren.
Door te oefenen, kunt u het bot- en spierverlies beperken.
Door uw cholesterol laag te houden, kunt u de verharding van uw bloedvaten vertragen en uw hart beschermen.
Door mentale fitheid te oefenen, kun je je brein scherp houden.

Leefstijlfactoren hebben ook aangetoond dat ze de levensduur verlengen. Ratten en muizen op een caloriebeperkt dieet (30 procent minder dagelijkse calorieën) leven tot 40 procent langer. Positief denken heeft ook aangetoond dat het het leven bij mensen verlengt tot 7,5 jaar.