Artrose kan elk gewricht in het lichaam, inclusief de wervelkolom, beïnvloeden. Artrose van de wervelkolom treedt op als de schijven tussen de wervels achteruitgaan. Vroege diagnose en behandeling helpen mensen met artrose van de wervelkolom om hun symptomen te beheersen.
Oorzaak van artrose wervelkolom
De achteruitgang van de schijven tussen de wervels van de wervelkolom kan worden veroorzaakt door:
- herhaald trauma aan de wervelkolom door ongevallen, sportblessures, werkactiviteiten of een slechte houding
- veroudering van de wervelkolomstructuren die beginnen wanneer een persoon is in de 30s
- overgewicht of obesitas, die zwaarder belast is op gewichtdragende gewrichten zoals de wervelkolom
- een familiegeschiedenis van artrose, in het bijzonder van de wervelkolom
- een verband met andere ziekten zoals reumatoïde artritis, jicht, diabetes en infecties
Bij primaire osteoartritis van de wervelkolom is de oorzaak niet bekend en wordt deze meestal toegeschreven aan het verouderingsproces. Wanneer de oorzaak bekend is (d.w.z. verwonding, andere ziekten, obesitas), wordt dit aangeduid als secundaire osteoartritis van de wervelkolom.
Diagnose van wervelkolom artrose
Elke patiënt met rugpijn die langer dan twee weken aanhoudt, moet een arts raadplegen. De diagnose osteoartritis van de wervelkolom zal volgen:
- een medische geschiedenis
- een evaluatie van de symptomen
- een lichamelijk onderzoek
- röntgenfoto’s of andere beeldvormingsstudies van de wervelkolom
- andere tests (zoals bloedonderzoek, botscannen, MRI’s) kunnen mogelijk bevolen andere voorwaarden uit te sluiten
Alleen röntgenstraling levert onvoldoende informatie op om het enige gebruikte diagnosetool te zijn. De meeste mensen ouder dan 60 jaar hebben degeneratieve veranderingen in de wervelkolom die wijzen op artrose, maar meer dan 80 procent van hen ervaart geen pijn of stijfheid in de wervelkolom.
Het diagnostische proces is van het grootste belang wanneer patiënten symptomen hebben en de arts de oorzaak van die symptomen kan achterhalen. Een nauwkeurige diagnose is nodig, zodat een gepaste behandeling kan beginnen.
Symptomen van wervelkolom artrose
De verslechtering van de schijven tussen de wervels van de wervelkolom is meestal een geleidelijk verschijnsel en leidt tot vernauwing van de ruimte tussen de wervels. Botsporen of osteophyten ontwikkelen zich meestal. Naarmate bot bot begint te wrijven op het bot, worden de facetgewrichten (ook bekend als wervelgewrichten) ontstoken en is er meer progressieve gewrichtsdegeneratie. Het oppervlak van de facetgewrichten is bedekt met gewrichtskraakbeen. De symptomen die resulteren zijn onder meer:
- pijn in de rug of wervelkolom
- stijfheid van de wervelkolom
- verlies van flexibiliteit in de wervelkolom
Artrose kan optreden in de cervicale (nek), thoracale (middenrug) of lumbale (onderrug) regio’s van de wervelkolom. Bij cervicale artrose kan nekpijn uitstralen naar de schouder of naar beneden in een van de armen. Osteophyten in het cervicale gebied kunnen zenuwcompressie en zwakte in de armen veroorzaken. Artrose pijn in de thorax regio van de wervelkolom wordt meestal veroorzaakt door beweging van voorwaartse flexie en hyperextensie.
Artrose van het lumbale gebied van de wervelkolom wordt gekenmerkt door ochtendstijfheid (gedurende ongeveer 30 minuten) en omvat gewoonlijk meer dan één wervel. Symptomen kunnen verergeren na lichamelijke activiteit, repetitieve bewegingen en langdurig zitten. Rugpijn kan een terugkerend probleem worden.
Behandeling van artrose wervelkolom
Er zijn niet-chirurgische en chirurgische behandelingen voor osteoartritis van de wervelkolom:
- medicijnen zoals NSAID’s, paracetamol en opioïde analgetica
- fysiotherapie
- oefeningen
- gewichtsverlies
- warmte of koude therapie
- watertherapie
- massage
- TENS
- verkwikkende
De meeste mensen met degeneratieve schijfproblemen hoeven niet geopereerd te worden.
Slechts een op de drie patiënten moet worden geopereerd, terwijl twee van de drie worden geholpen door conservatieve behandelingen. Als conservatieve maatregelen na een bepaalde tijd falen, bestaan er chirurgische opties waaronder lumbale laminectomie, discectomie en spinale fusie.
