Een macule is een verkleurde plek op de huid die niet is verhoogd en minder dan één centimeter in diameter is. Als je je ogen zou sluiten en met je vinger over de huid zou lopen, zou je over het algemeen geen verandering in de textuur kunnen voelen.
Macules zijn kenmerkend voor verschillende medische aandoeningen, sommige ernstig en andere niet. Ze worden primaire laesies genoemd, omdat ze vaak de eerste stap zijn in de richting van het identificeren van een ziekte.
Andere primaire laesies omvatten puisten (een opgeheven pukkel of blister gevuld met pus) en tumoren.
Macules zijn zichtbaar op elk deel van het lichaam, maar worden meestal aangetroffen op de borst, rug, het gezicht en de armen. Ze kunnen gehypopigmenteerd zijn (lichter dan de omringende huid), hypergepigmenteerd (donkerder dan de omliggende huid) of roze of rood lijken.
Oorzaken
Macules kunnen een teken zijn van iets ernstigs of helemaal niets betekenen. Ze zijn vaak aanwezig vanaf het moment van geboorte en kunnen groeien of toenemen als iemand ouder wordt. Zelfs moedervlekken kunnen als een soort macule worden beschouwd.
Macules kunnen voorkomen in een aantal veel voorkomende en zeldzame medische aandoeningen, waaronder:
- Vitiligo, het verlies van huidskleur geassocieerd met auto-immuunziekten
- Tinea versicolor, donkere of lichte plekken van de huid veroorzaakt door een schimmel
- Cutane candidiasis, een rode jeuk uitslag veroorzaakt door dezelfde schimmel als oraallijster
- Rosacea, rode plekken op de huid
- Rubella (Duitse mazelen), een veel voorkomende virale infectie
- Tubereuze sclerose, een zeldzame aandoening die hypopigmentatie kan veroorzaken
- Actinische keratose, een vorm van voorstadia
- Huidkanker, waaronder basaalcelcarcinoom, plaveiselcelcarcinoom en melanoom
Huidkanker en macroleculen
Een macule is op zich geen teken van huidkanker.
Hoewel een macule een uiterlijk kan hebben dat op kanker lijkt, zijn verdere tests nodig om een diagnose te bevestigen of uit te sluiten. Alles bij elkaar zijn er vier soorten huidkanker of prekanker, elk met zijn eigen karakteristieke uiterlijk:
- Actinische keratose heeft droge, schilferige vlekken of vlekken die meestal worden aangetroffen op het hoofd, de nek, handen en onderarmen.
- Basaalcelcarcinoom (BCC) laesies verschijnen als een roze vlek of een vleeskleurige, parelachtige bult, meestal op het hoofd, de nek en de arm (maar ook op elk ander deel van het lichaam)
- Plaveiselcelcarcinoom (SCC) kan verschijnen als een geschubde pleister, een stevige rode bult of een zweer die geneest en opnieuw opent. Ze worden vaker gezien op de rand van de oren, gezicht, nek, armen, borst en rug.
- Melanoom kan zich manifesteren als een donkere vlek op de huid of met plotselinge abnormale veranderingen van een mol.
Raadpleeg een dermatoloog zo snel mogelijk als u een verdacht uitziende vlek of laesie opmerkt.
Methoden voor diagnose
Om de oorzaak van een macule te bepalen, start de dermatoloog met een fysieke inspectie van de laesie. In sommige gevallen, zoals bij vitiligo of rosacea, is het uiterlijk van het verklikkerlicht voldoende om de diagnose te stellen (hoewel verdere tests kunnen worden uitgevoerd om onderliggende oorzaken te achterhalen).
In andere gevallen kan de arts een kweek uitvoeren als de oorzaak vermoedt dat het schimmel is of bloedtesten gebruiken om een virale of bacteriële infectie te identificeren.
Als kanker wordt vermoed, blijft de gouden standaard voor diagnose de huidbiopsie. De procedure kan relatief snel worden uitgevoerd in het kantoor van de arts en onder lokale anesthesie. Nadat de huid is verdoofd, wordt een huidmonster verwijderd (door de huid te scheren, een driemaststootje te gebruiken of een monster met een scalpel uit te snijden) en te testen in het laboratorium. De biopsie is omgekeerd voor gevallen waarin kanker wordt vermoed.
Op basis van de resultaten van een van deze procedures – of het nu gaat om een visuele, een laboratoriumtest of een biopsie – zal de arts de behandeling aanbevelen die geschikt is voor de diagnose.
Een woord van heel dichtbij
Het plotselinge verschijnen van een huidlaesie kan verontrustend zijn, vooral als het snel verandert of onregelmatig van vorm is. Zelfs als je niet zeker weet wat het is (of niet past in het karakteristieke profiel), zorg er dan voor dat het eerder dan later wordt gecontroleerd.
Op het einde is de kans groot dat de laesie niets ernstigs is of iets dat gemakkelijk te behandelen is. Zelfs als het kanker is, bieden vroege diagnose en behandeling de grootste kansen op succes. Als ze vroeg worden gevangen, kan zelfs melanoom genezen worden met een relatief kleine ingreep.
Om uw persoonlijk risico op huidkanker te verlagen:
- Draag zonnebrandcrème van SPF 15 of hoger (zelfs als het bewolkt is).
- Dek af met kleding en een hoed met een brede rand.
- Zoek schaduw waar mogelijk, vooral tussen 10:00 uur en 16:00 uur.
- Laat uw huid nooit verbranden.
- Zonnebanken vermijden.
- Controleer uw lichaam maandelijks op eventuele verdachte vlekken, mollen of laesies.
