Reumatoïde artritis is een chronische ontstekingsziekte die meer dan alleen uw gewrichten aantast. In tegenstelling tot artrose, die wordt veroorzaakt door de langdurige slijtage van gewrichtskraakbeen, is reumatoïde artritis een auto-immuunziekte waarbij het immuunsysteem zijn eigen weefsels en cellen aanvalt, waaronder die van de gewrichten, huid, ogen, hart, longen, en zenuwen.
Na verloop van tijd kan de aanhoudende ontsteking leiden tot het geleidelijke verlies van mobiliteit, pijn en gewrichtsmisvorming.
Terwijl wetenschappers nog steeds een remedie voor reumatoïde artritis moeten vinden, bieden fysiotherapie en nieuwere biologische geneesmiddelen verlichting voor de naar schatting 1,5 miljoen Amerikanen die met de ziekte leven.
Symptomen
Reumatoïde artritis beïnvloedt vooral de gewrichten. Het patroon en de kenmerken van de ziekte kunnen van persoon tot persoon verschillen. Voor sommigen zullen de symptomen plotseling en ernstig toeslaan. Voor anderen kunnen de tekenen zich geleidelijk ontwikkelen, vaak beginnend met een saaie pijn of stijfheid in de kleinere gewrichten, met name die van de vingers of tenen, voordat ze steeds erger worden.
In de loop van de tijd kunnen andere gewrichten aangetast raken. Het patroon van betrokkenheid is meestal symmetrisch, wat betekent dat symptomen aan de ene kant van het lichaam meestal aan de andere kant worden gespiegeld.
De veel voorkomende klachten en symptomen van reumatoïde artritis zijn onder meer:
- Gezamenlijke gevoeligheid, warmte, zwelling en pijn
- Vermoeidheid, lichte koorts en gewichtsverlies
- Ochtendstijfheid die ongeveer een uur aanhoudt
Naarmate de ziekte voortschrijdt, kunnen gewrichtsweefsels verlijmen samen (vastgemaakt), resulterend in een verder verlies van beweging. De erosie van kraakbeen, ligamenten en bot kan er uiteindelijk toe leiden dat het gewricht de uitlijning en vorm volledig verliest, resulterend in ernstige en soms onooglijke gewrichtsmisvorming.
Andere betrokken organen
De ontsteking die wordt uitgeoefend door reumatoïde artritis kan ook andere organen nadelig beïnvloeden, waardoor zowel lokale als systemische (hele lichaam) symptomen optreden. De meest voorkomende niet-gewrichtscomplicaties zijn:
- Reumatoïde knobbeltjes, verharde knobbeltjes die zich onder de huid vormen, meestal rond de ellebogen, hielen of knokkels
- Pleuritis, ontsteking van de lining van de longen, kortademigheid, snelle ademhaling, en een droge hoest
- Pericarditis, ontsteking van het membraan rond het hart, veroorzaakt pijn op de borst, beklemming op de borst en vermoeidheid
- Vasculitis, ontsteking van de bloedvaten, veroorzaakt koorts, vermoeidheid, gewichtsverlies en spier- en gewrichtspijn
- Scleritis, ontsteking van het wit van het oog, waardoor roodheid, tranen, lichtgevoeligheid en verlies van het gezichtsvermogen ontstaan
Minder vaak zijn botten, zenuwweefsel en organen zoals de nieren en de lever aangetast.
Oorzaken
Net als bij andere auto-immuunziekten is de exacte oorzaak van reumatoïde artritis onbekend. Statistisch gezien hebben vrouwen drie keer meer kans om de ziekte te krijgen dan de man. Het risico neemt meestal toe met de leeftijd, met het begin van symptomen in het algemeen tussen de leeftijden van 40 en 60.
Genetica lijkt een centrale rol te spelen in de ontwikkeling van de ziekte, goed voor tussen de 40 en 65 procent van alle gevallen, volgens een studie uit 2017, gepubliceerd in The Lancet.
Hoewel de exacte mechanismen nog moeten worden geïdentificeerd, wordt aangenomen dat mensen met auto-immuunziekten een of meer genetische mutaties hebben die de manier veranderen waarop het immuunsysteem ziekteverwekkende agentia herkent en aanvalt.
In een normaal functionerend immuunsysteem helpt een familie van genen genaamd het humane leukocytenantigeen (HLA) -complex het immuunsysteem zijn eigen cellen te onderscheiden van die van vreemde indringers, zoals virussen en bacteriën. Met reumatoïde artritis kunnen bepaalde HLA-mutaties onbedoeld het lichaam instrueren zijn eigen cellen aan te vallen. Een van de meest voorkomende is een mutatie die bekend staat als HLA-DR4.
Het is niet verwonderlijk dat reumatoïde artritis de neiging heeft in het gezin te rennen. In feite kan het hebben van een familiegeschiedenis van de ziekte uw risico met maar liefst 300 procent verhogen.
Andere factoren, zoals obesitas en roken, kunnen ook een bijdrage leveren. Obesitas legt niet alleen stress op aangetaste gewrichten, de overmatige ophoping van vetcellen veroorzaakt een pro-inflammatoir effect. Roken kan intussen het risico op symptomatische ziekte met wel 300 procent verhogen, met name bij blanke mannen die langdurig zware rokers zijn.
Diagnose
Er is geen afzonderlijke laboratorium- of beeldvormingsproef die een diagnose kan stellen van reumatoïde artritis. Om de diagnose te stellen, moet een arts uw medische geschiedenis beoordelen, een lichamelijk onderzoek uitvoeren en een combinatie van laboratorium- en beeldvormingsonderzoeken bestellen. De traditioneel gebruikte laboratoriumtests zijn:
Reumatoïde factor (RF), het antilichaam dat wordt aangetroffen bij 80% van de mensen die met de ziekte leven
- Erythrocyte sedimentatie (ESR), die ontsteking in het lichaam meet
- C-reactief proteïne (CRP), een door de lever geproduceerde stof die ook een marker is van ontsteking
- Anticyclisch gecitrullineerd peptide (anti-CCP) -test, die een ander antilichaam detecteert dat gewoonlijk wordt gevonden bij mensen met reumatoïde artritis
- Röntgenstralen en magnetische resonantie beeldvorming (MRI) kunnen gebruikt tijdens de loop van de ziekte om de progressie te evalueren en de effectiviteit van de behandeling te controleren.
Behandeling
Hoewel er geen remedie is voor reumatoïde artritis, heeft de introductie van nieuwere biologische geneesmiddelen hoop gegeven aan diegenen die geen verlichting hebben gevonden met traditionele pijnstillers en steroïden. De behandeling van vandaag omvat meestal een combinatie van medicatietypes.
Onder hen:
Niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID’s) zoals Advil (ibuprofen) en Aleve (naproxen) kunnen de pijn en ontsteking van milde tot matige reumatoïde artritis helpen verlichten. Sterkere NSAID’s zijn op recept verkrijgbaar. Bijwerkingen zijn maagirritatie, hoge bloeddruk, oorsuizen, maagzweren en levertoxiciteit.
- Corticosteroïdgeneesmiddelen, zoals prednison, kunnen verlichting van pijn en ontsteking op korte termijn bieden, terwijl gewrichtsschade wordt vertraagd. Bijwerkingen kunnen zijn osteoporose, gewichtstoename, gemakkelijk blauwe plekken, staar, glaucoom en diabetes.
- Ziekte-modificerende antirheumatische geneesmiddelen (DMARD’s) werken door de immuunrespons te temperen en de progressie van de ziekte te vertragen. Gemeenschappelijke DMARD’s omvatten methotrexaat, Arava (leflunomide), azulfidine (sulfasalazine) en Plaquenil (hydroxychloroquine). Bijwerkingen kunnen een verhoogd risico op infectie en leverschade omvatten.
- Biologische responsmodifiers zijn een nieuwere klasse DMARD’s die gewoonlijk worden gebruikt in combinatie met methotrexaat. Hieronder vallen Cimzia (certolizumab), Enbrel (etanercept), Humira (adalimumab), Orencia (abatacept) en Remicade (infliximab). In tegenstelling tot eerdere generatie DMARD’s, richten biologische geneesmiddelen zich op specifieke componenten van het immuunsysteem in plaats van het immuunsysteem als geheel. Bijwerkingen omvatten een verhoogd risico op infectie.
- Fysiotherapie is ook een integraal onderdeel van de behandeling van reumatoïde artritis en kan hitte, ijs, transcutane elektrische stimulatie, echografie, bewegingsoefeningen en zachte spierversterkende oefeningen gebruiken. Ergotherapie kan ook nuttig zijn als de artritis interfereert met uw dagelijks leven of uw vermogen om te werken.
Een aantal complementaire en alternatieve geneesmiddelen (CAM’s), zoals visolie, bernagie en teunisbloem, zijn nuttig gebleken bij de ondersteuning van de behandeling van milde tot matige reumatoïde artritis.
Omgaan met
Reumatoïde artritis is een levenslange progressieve ziekte die uw kwaliteit van leven en zelfvertrouwen kan verminderen als u het toelaat. Door proactieve stappen te nemen om uw gezondheid te verbeteren, kunt u beter omgaan met sommige van de meer uitdagende aspecten van de ziekte.
Naast medicijnen kunnen gewichtsverlies en lichaamsbeweging helpen om uw mobiliteit te verbeteren en uw bewegingsbereik beter te ondersteunen. Zelfs als je al een beperking ervaart, kunnen low-impact oefeningen zoals wandelen, zwemmen, fietsen, yoga en Tai Chi de gewrichten in beweging houden zonder onnodige druk op de gewrichtsweefsels te leggen.
Evenzo kunnen mind-body-therapieën effectief zijn om u te helpen omgaan met de pijn, vermoeidheid en angst die vaak deel uitmaken van de ziekte. Opties omvatten meditatie, biofeedback, ademhalingsoefeningen en geleide beelden. Door uw emotionele reactie op uw symptomen beter te beheren, kunt u niet alleen een groter gevoel van rust krijgen, maar ook betere pijnbeheersing.
Een woord van zeer wel
Reumatoïde artritis kan vaak isolerend zijn voor mensen die zwaar door de ziekte zijn getroffen. Het kan niet alleen uw vermogen beperken om deel te nemen aan dagelijkse activiteiten, het kan uw zelfvertrouwen en zelfbeeld beïnvloeden als de fysieke manifestaties van de ziekte duidelijker worden.
Sta jezelf of geliefden niet toe alleen. Spreek met vrienden of familie en laat hen weten wat je doormaakt. Veel mensen begrijpen eenvoudigweg niet wat reumatoïde artritis is of de uitdagingen waarmee mensen die met de ziekte leven regelmatig worden geconfronteerd. Hoe meer je openstelt en hen helpt te begrijpen, hoe beter ze zullen zijn om je te ondersteunen. Het helpt ook om anderen te bereiken die ook zijn getroffen door reumatoïde artritis.
