Endocarditis is een infectie van de binnenwand van het hart (de endocardiale voering). Endocarditis wordt meestal veroorzaakt door een bacteriële infectie en kan betrekking hebben op de endocardiale voering van de hartkleppen en van de hartspier zelf. Het geven van antibiotica om endocarditis te voorkomen, wordt ‘endocarditis profylaxe’ genoemd.
De reden achter endocarditis Profylaxe
Omdat endocarditis de hartspier en hartkleppen kan vernietigen, is het altijd een ernstig probleem en is het vaak levensbedreigend.
Bovendien kan endocarditis behoorlijk moeilijk te behandelen zijn, omdat de behandeling meerdere weken intraveneuze antibiotica kan vereisen en af en toe een openhartoperatie vereist. Vanzelfsprekend is het beter om endocarditis te voorkomen dan om het te behandelen.
Hoewel belangrijke klinische onderzoeken die de werkzaamheid van profylaxe tegen endocarditis bewijzen, ontbreken, zijn er sterke theoretische redenen voor het gebruik ervan.
Theory of Endocarditis Profylaxis
Bij de meeste mensen, wanneer een klein aantal bacteriën de bloedbaan binnendringt, kan het afweermechanisme van het lichaam de bacteriën snel en efficiënt uit het bloed verwijderen.
Bij mensen die bepaalde soorten hartproblemen hebben, kunnen de bacteriën echter verstrikt raken in de turbulente bloedstroom in het hart en vervolgens "plakken" op de endocardiale voering, waar ze een infectie kunnen veroorzaken.
Het idee achter endocarditis profylaxe is om antibiotica te gebruiken om bacteriën te doden die de bloedbaan binnenkomen voordat ze een kans hebben om een infectie in het hart op te zetten.
Om deze reden raden deskundigen aan dat mensen met een hoog risico op het ontwikkelen van endocarditis profylactische antibiotica moeten krijgen voordat ze medische procedures ondergaan die waarschijnlijk bacteriën in de bloedbaan introduceren.
Wanneer moet profylaxe worden gebruikt?
Recent bewijs suggereert dat de meeste mensen met hartaandoeningen daadwerkelijk een substantieel lager risico lopen op endocarditis dan voorheen werd gedacht, en daarom geen profylaxe tegen endocarditis nodig hebben.
De richtlijnen zijn door de American Heart Association en de American College of Cardiology aanzienlijk bijgewerkt om dit nieuwe begrip te weerspiegelen.
Profylaxe voor endocarditis wordt nu alleen aanbevolen voor mensen met het hoogste risico op endocarditis.
Deze omvatten:
- patiënten met kunstmatige hartkleppen
- patiënten die hartherstel hebben gehad met prothetisch materiaal (merk op: dit omvat geen kransslagaderstents)
- patiënten met een voorgeschiedenis van endocarditis
- patiënten met bepaalde niet-gerepareerde of onvolledig gerepareerde aangeboren hartaandoeningen
- patiënten die harten hebben getransplanteerd die vervolgens hartklepproblemen ontwikkelen
Het is de moeite waard op te merken dat de huidige richtlijnen geen profylaxe voor endocarditis aanbevelen voor de meeste patiënten met aortastenose, aortische regurgitatie of mitralisklepaandoeningen (inclusief die met mitralisklepprolaps), of voor patiënten met hypertrofische cardiomyopathie.
Welke procedures?
De nieuwe richtlijnen bevelen profylaxe alleen aan voor deze medische procedures:
- tandheelkundige procedures waarbij het tandvlees of de wortels van de tanden worden gemanipuleerd, inclusief routinematige gebitsreiniging.
- procedures die incisies of biopsieën van de luchtwegen of de mond vereisen, zoals tonsillectomie of bronchoscopie met biopsie.
- procedures met incisies van geïnfecteerde weefsels.
Met name wordt antibiotische profylaxe niet langer aanbevolen voor procedures van het maagdarmkanaal of urogenitaal stelsel.
Welke antibiotica?
Over het algemeen wordt amoxicilline aanbevolen als het antibioticum naar keuze als profylaxe nodig is. De American Heart Association heeft een gids voor profylaxe tegen endocarditis met alternatieve antibiotica voor het geval amoxicilline niet kan worden gebruikt.
