Een gebroken bot of een eenvoudige botbreuk is een scheur of een breuk in een bot. Een breuk kan compleet of gedeeltelijk zijn. Als het gebroken bot de huid doorprikt, wordt dit een open of samengestelde breuk genoemd.
Oorzaken
Breuken treden vaak op als gevolg van een hoge impact of trauma op het bot, hoewel sommige ziekten botten kunnen verzwakken en ze kunnen doen breken. Zeer kleine breuken in het bot, stressfracturen genoemd, kunnen worden veroorzaakt door overmatig gebruik.
De meest voorkomende oorzaken zijn:
- Hoge impact sportblessures
- Traumatische, krachtige en onnatuurlijke bewegingen
- Overmatig gebruik – langdurig lang lopen of rennen
Valpartijen
- Ongevallen
- Osteoporose
- Tumoren groeien in de buurt van het bot
Symptomen
- Out-of-place of een misvormde ledemaat of gewricht
- Zwelling, blauwe plekken of bloedingen
- Intense pijn
- Gevoelloosheid en tintelingen
- Beperkte mobiliteit of onvermogen om een ledemaat te bewegen
Typen en beschrijvingen
- Eenvoudige breuk: het bot is op één plaats gebroken
- Gesloten fractuur: de huid boven de gebroken bot is niet doorboord
- Verbrijzelde breuk: het gebroken bot heeft drie of meer botfragmenten
- Open of samengestelde breuk: de huid boven de breuk is doorboord en het gebroken bot is blootgelegd.
- Oblique fractuur: de breuk staat over de lange as van het bot.
- Niet-geplaatste fractuur of stabiele fractuur: de gebroken botdelen zijn uitgelijnd
- Verplaatste breuk: de gebroken botdelen zijn niet uitgelijnd
- Dwarse breuk: de breuk staat in een rechte hoek ten opzichte van de lange as van het bot
- Greenstick Breuk: de breuk is aan één kant van het bot, waardoor een buiging aan de andere kant van het bot ontstaat
Onmiddellijke behandeling
Als u vermoedt dat u een gebroken bot heeft, moet u onmiddellijk medische hulp zoeken. Röntgenfoto’s worden vaak gebruikt om breuken vast te stellen en te beoordelen. De gebroken stukjes moeten misschien terug op hun plaats worden gezet en vervolgens worden geïmmobiliseerd totdat de botten kunnen helen als nieuw bot rond de breuk ontstaat.
Dit wordt stabilisatie genoemd.
Het kan nodig zijn om een gipsverband of spalk te dragen of mogelijk een operatie uit te voeren om platen, pinnen of schroeven te plaatsen om het bot op zijn plaats te houden.
Botgenezing
Onmiddellijk na een botbreuk vormt het lichaam een beschermend bloedstolsel en callus of vezelig weefsel om het gewonde gebied te beschermen. Botvormende cellen beginnen nieuw bot te vormen aan de randen van de fractuurplaats en groeien naar elkaar toe. Na verloop van tijd wordt de fractuur volledig gesloten en wordt de benige callus geabsorbeerd.
Behandeling van fracturen
Het type behandeling hangt af van het soort fractuur en de specifieke botten die hierbij zijn betrokken.
- Gieten: nadat de gebroken botten terug in hun juiste posities zijn gemanipuleerd, wordt een pleister of glasvezel afgietsel aangebracht om de botten te houden van bewegen terwijl ze genezen.
- Tractie: voor sommige gebroken botten is een systeem ingesteld om een zachte maar gestage trekactie uit te voeren zodat de botten op één lijn liggen.
- Externe fixatie: pennen of draden worden in het bot door de huid boven en onder de fractuur geplaatst. Deze zijn verbonden met een ring of een staaf buiten de huid die de pennen op hun plaats houdt. Nadat de botten zijn genezen, worden de pinnen verwijderd.
- Interne fixatie: in een chirurgische ingreep worden metalen staven, draden of schroeven in de botfragmenten ingebracht om ze bij elkaar te houden.
Revalidatie
Breuken genezen meestal in ongeveer vier tot zes weken, maar sommige kunnen enkele maanden duren, afhankelijk van de omvang van de verwonding en hoe goed u rehab-instructies opvolgt.
Gieten of beugels worden vaak verwijderd voordat ze volledig zijn genezen om gewrichtsstijfheid te voorkomen. De pijn neemt meestal af voordat de fractuur stevig genoeg is om een volledige terugkeer naar sport aan te kunnen, dus werken met een therapeut aan een revalidatieprotocol is belangrijk om verdere verwonding te voorkomen.
Zodra het bot genezen en sterk is, is het veilig om te beginnen met het opbouwen van spieren. Tijdens het niet meer gebruiken, zijn de spieren verzwakt en extreem zwak. Pezen en ligamenten kunnen ook stijf zijn door een gebrek aan gebruik.
Revalidatie omvat flexibiliteit, evenwichts- en versterkingsoefeningen en een geleidelijke toename van de activiteit. Fysiotherapie is de geprefereerde methode om veilig weer aan sport te doen.
