In veel gevallen is het verschil tussen atopische dermatitis en contactdermatitis vrij duidelijk. In andere gevallen niet zo vanzelfsprekend. Sommige patiënten kunnen zelfs tegelijkertijd atopische en contactdermatitis hebben, wat nog moeilijker te beoordelen is. Hoewel er veel overeenkomsten zijn tussen deze twee veel voorkomende aandoeningen, zijn er enkele belangrijke verschillen, vooral als het gaat om de oorzaken van de dermatitis.
Overeenkomsten tussen atopische en contactdermatitis
Zowel atopische als contactdermatitis zijn vormen van eczeem. Eczeem is geen diagnose. Integendeel, eczeem verwijst naar de werkelijke uitslag die optreedt als gevolg van deze aandoeningen. Er zijn over het algemeen drie verschillende fasen van eczeem:
- Acuut eczeem wordt gekenmerkt door jeukende blaren (blaasjes) op een ontstoken, rode huid.
- Subacuut eczeem is een jeukende, droge, schilferige, korstvorming of sijpeling van de huid.
- Chronisch eczeem wordt gekenmerkt door lichenificatie, een leerachtige verdikking van de huid die optreedt als gevolg van chronisch krassen.
Een huidbiopsie van zowel atopische als contactdermatitis vertoont vergelijkbare kenmerken, namelijk spongiotische veranderingen van de opperhuid, een zwelling van de epidermale huidcellen die als een spons onder een microscoop verschijnen. Daarom zal een huidbiopsie geen onderscheid maken tussen deze twee aandoeningen.
Verschillen tussen atopische en contactdermatitis
Er zijn veel belangrijke verschillen tussen atopische en contactdermatitis, met als belangrijkste de ontvankelijkheid van een persoon om de aandoening te ontwikkelen.
Een persoon met atopische dermatitis heeft vaak een genetische mutatie in een eiwit in de huid dat filaggrine wordt genoemd.
Een mutatie in filaggrine resulteert in een afbraak van de barrières tussen epidermale huidcellen. Dit leidt tot uitdroging van de huid evenals het vermogen van aeroallergens, zoals huidschilfers van huisdieren en huisstofmijt, om de huid binnen te dringen.
Dergelijke allergieën resulteren in een allergische ontsteking en een sterk jeukgevoel. Verder krabben verstoort de huid en veroorzaakt meer ontsteking en meer jeuk.
Een onderliggende neiging tot allergie kan er ook voor zorgen dat zich eczeem ontwikkelt als gevolg van het eten van een levensmiddel waartegen een persoon allergisch is, waardoor T-lymfocyten (een soort witte bloedcellen) naar de huid migreren en resulteren in een allergische ontsteking. Zonder deze onderliggende neigingen, is het onwaarschijnlijk dat een persoon atopische dermatitis ontwikkelt.
Contactdermatitis, aan de andere kant, is te wijten aan een reactie op een chemische blootstelling direct op de huid. Het komt voor bij de meerderheid van de bevolking door interactie met gif eiken (ongeveer 90 procent) en komt ook vaak voor bij blootstelling aan nikkel, cosmetische middelen en haarverf. Een persoon moet nog steeds het vermogen van zijn T-lymfocyten hebben om een chemische stof als een vreemde stof te herkennen en erop te reageren om contactdermatitis te ontwikkelen.
De leeftijd van een persoon met atopische dermatitis is een belangrijk onderscheid tussen deze twee aandoeningen. De meeste mensen die atopische dermatitis ontwikkelen, zijn vijf jaar of jonger, terwijl contactdermatitis minder vaak voorkomt bij jonge kinderen.
De locatie van het eczeem is een uiterst belangrijke aanwijzing bij het differentiëren tussen atopische en contactdermatitis.
Atopische dermatitis omvat het meest klassiek de buigzame locaties van de huid, zoals de plooien van de ellebogen (antecubital fossa), achter de knieën (popliteal fossa), voorkant van de nek, plooien van de polsen, enkels en achter de oren.
De buiggebieden zijn het vaakst betrokken bij oudere kinderen en volwassenen omdat deze gebieden het gemakkelijkst te krassen zijn. Omdat atopische dermatitis een jeuk is, resulteert dat in krassen in huiduitslag en is het logisch dat de locaties die het gemakkelijkst te krabben zijn, de gebieden zijn die een uitslag ontwikkelen. Aan de andere kant komt contactdermatitis voor op de plaats van blootstelling aan chemicaliën en kan daarom vrijwel overal op het lichaam aanwezig zijn.
Diagnose
De diagnose van atopische dermatitis omvat de aanwezigheid van eczeem, de aanwezigheid van jeuk (pruritus) en de aanwezigheid van allergieën. Allergieën worden gediagnosticeerd met behulp van huidtesten of bloedonderzoek, en daarom is atopische dermatitis een allergische uitslag.
De diagnose contactdermatitis houdt verband met de aanwezigheid van eczeem, dat meestal jeukend is, en de mogelijkheid om de trigger te bepalen met behulp van patch-tests. Contactdermatitis wordt niet veroorzaakt door een allergisch proces, maar als een resultaat van door T-lymfocyt gemedieerde vertraagde type overgevoeligheid.
Ongeacht of het eczeem van atopische dermatitis of contactdermatitis is, identificeer en vermijd de oorzaak als de hoofdbehandelingsmodaliteit.
