De epidermis is de buitenste laag van de huid. De dikte van de epidermis varieert afhankelijk van waar op het lichaam het zich bevindt. Het is op zijn dunste op de oogleden, meet slechts een halve millimeter, en op zijn dikste op de handpalmen en zolen op 1,5 millimeter.
De anatomie van de huid
De anatomie van de huid bestaat uit drie lagen: de epidermis, de dermis en het onderhuidse weefsel.
Deze lagen bevatten zweetklieren, olie-klieren, haarzakjes, bloedvaten en bepaalde vitale immuuncellen.
Functies van de epidermis
De opperhuid fungeert als een barrière die het lichaam beschermt tegen ultraviolette (UV) straling, schadelijke chemicaliën en ziekteverwekkers zoals bacteriën, virussen en schimmels.
Historisch gezien dacht men dat de functie van de epidermis was om vocht te reguleren en het lichaam te beschermen tegen mechanische letsels. In de afgelopen jaren zijn we gaan begrijpen dat het een complex systeem is dat een sleutelrol speelt in de communicatie van het immuunsysteem en de verdediging van het doelwit.
Binnen de epidermis bevinden zich verschillende afzonderlijke lagen, bestaande uit (van onder naar boven):
- Stratum basale,ook bekend als de basale cellaag, is de binnenste laag van de opperhuid. Deze laag bevat kolomvormige basale cellen die constant delen en naar de oppervlakte worden geduwd. De stratum basale bevat ook melanocyten die melanine produceren (het pigment dat verantwoordelijk is voor de huidskleur). Bij blootstelling aan zonlicht produceren melanocyten meer melanine om de huid beter tegen UV-blootstelling te beschermen. Afwijkingen in de ontwikkeling van deze cellen kunnen leiden tot melanoom, het meest dodelijke type huidkanker.
- Stratum spinosum ook wel de squameuze cellaag genoemd, is de dikste laag van de opperhuid die zich net boven de basale laag bevindt. Deze zijn samengesteld uit basale cellen die gerijpt zijn tot plaveiselcellen, bekend als keratinocyten. Keratinocyten zijn verantwoordelijk voor de productie van keratine, een beschermend eiwit dat bestaat uit huid, nagels en haar. De squameuze laag is ook de thuisbasis van Langerhans-cellen die zich hechten aan vreemde stoffen terwijl ze in de huid infiltreren. Het is ook verantwoordelijk voor het synthetiseren van cytokines, een soort eiwit dat helpt bij het reguleren van de immuunrespons.
- Stratum granulosumbestaat uit keratinocyten die uit de squameuze laag zijn gestegen. Naarmate deze cellen dichter naar het oppervlak van de huid toe bewegen, beginnen ze af te vlakken en aan elkaar te kleven, uiteindelijk uitdrogen en uitsterven.
- Stratum corneumis de buitenste laag van de epidermis. Het bestaat uit 10 tot 30 lagen dode keratinocyten die voortdurend worden afgeworpen. Het afsterven van deze cellen vertraagt aanzienlijk met de leeftijd. De complete celvernieuwing, van basale cel tot stratum corneum, duurt ongeveer vier tot zes weken voor jong volwassenen en ongeveer anderhalve maand voor oudere volwassenen.
- Stratum lucidumbestaat alleen op de handpalmen en voetzolen. Het bestaat uit vier lagen in plaats van de typische vier.
Voorwaarden met betrekking tot de epidermis
De opperhuid kan worden beïnvloed door meer dan alleen letsel. Deze buitenste laag is onderhevig aan zowel genetica als externe krachten die bijdragen aan de veroudering van deze huid. Deze factoren omvatten roken, alcohol en overmatige blootstelling aan UV, die allemaal bijdragen aan de ontwikkeling van rimpels, zonnevlekken en de ongelijkmatige verdikking of dunner worden van de huid.
De opperhuid is ook de plek waar uitslag en blaren verschijnen, veroorzaakt door alles van infecties en allergieën voor ziekten en toxines.
Het is ook de oorsprong van zowel niet-melanoom en melanoom huidkanker, en waar bepaalde ziekten zoals diabetes en lupus zich kunnen manifesteren met een reeks dermatologische symptomen.
Penetratie van de epidermis kan infecties veroorzaken waarvoor zij zich anders kunnen verweren. Deze omvatten ziekten veroorzaakt door insecten- of dierenbeten, evenals ziekteverwekkers die het lichaam binnendringen door open wonden, snijwonden, schaafwonden of prikaccidenten.
