Het woord aneurysma betekent een dilatatie of verwijding van een bloedvat. Berry-aneurysma’s, ook bekend als sacculaire aneurysma’s, zijn ballonachtige uitstulpingen van een slagader in de hersenen. De wand van de ader is zwak in deze aneurysmata, wat betekent dat onder bepaalde omstandigheden, zoals hoge bloeddruk (hypertensie), de bloedvatwand kan breken en bloed kan laten stromen in de subarachnoïde ruimte tussen de arachnoïde mater en pia mater.
Deze bloeding, bekend als een subarachnoïdale bloeding, kan leiden tot de dood of ernstige invaliditeit.
Dat gezegd hebbende, veel mensen hebben bessenaneurysma’s die niet scheuren. Autopsies uitgevoerd op mensen die overleden aan verschillende oorzaken, vonden dat ongeveer 5% van de mensen zo’n aneurysma heeft. In de praktijk worden de meeste aneurysmata echter ontdekt nadat er iets is gebeurd, zoals een subarachnoïdale bloeding, waardoor artsen naar een oorzaak zoeken.
Na een subarachnoïdale bloeding bestaat er een aanzienlijk risico om opnieuw te gaan bloeden op de gescheurde plek. Dergelijke bloedingen dragen een nog hogere sterfte. Ongeveer 70% van de mensen sterft aan aneurysmatische rebleeds. Om deze reden kunnen dergelijke aneurysma’s niet alleen met rust worden gelaten. Chirurgische of vasculaire interventie is noodzakelijk.
Welke aneurysma’s vereisen behandeling?
Het lijdt geen twijfel dat een gescheurd bes-aneurysma behandeling behoeft, en hoe eerder hoe beter. Het risico van rebleeding is het hoogst kort na de eerste subarachnoïdale bloeding.
Maar wat als een beeldvormingstest zoals een MRI een aneurysma vertoont dat niet gescheurd is? Is een neurochirurgische procedure nog steeds vereist? Het antwoord hangt af van bepaalde kenmerken van het aneurysma.
- Omvang: Grotere aneurysmata hebben meer kans om te scheuren. Er is echter enige discussie over hoe groot een aneurysma zou moeten zijn om een interventie zoals een operatie aan te bevelen. Een groot onderzoek dat de behandeling vaak begeleidt, heeft een afkapping van 7 millimeter voorgesteld. Als de omvang groter wordt, moet de behandeling worden overwogen.
- Locatie: Aneurisma’s in de slagaders aan de achterkant van de hersenen zijn over het algemeen minder algemeen, maar hebben een groter risico op scheuren dan aneurysma’s aan de voorzijde van de hersenen.
- Vorige subarachnoïdale bloeding: Het hogere risico op bloedingen bij iemand die al een bloeding heeft gehad van een afzonderlijk aneurysma kan wijzen op abnormaal zwakke bloedvaten in het algemeen.
- Familiegeschiedenis: Evenzo hebben mensen met een familiegeschiedenis van aneurysmata scheuren op jongere leeftijd en bij kleinere aneurysmegroottes, mogelijk vanwege een overgeërfde bloedvatzwakte. Mensen met twee of meer familieleden met aneurysmata moeten overwegen gescreend te worden om te zien of ze zelf aneurysmata hebben.
Of een interventie noodzakelijk wordt geacht, hangt af van een combinatie van alle bovenstaande factoren. Er zijn twee hoofdopties voor een dergelijke interventie.
Herstel van neurochirurgisch aneurysma
Omdat veel cerebrale aneurysma’s als een ballon uit het hoofdvat bungelen, kunnen ze van de rest van het bloedvat worden geïsoleerd door een metalen klem over de hals van het aneurysma te plaatsen.
In deze procedure wordt de schedel geopend om een neurochirurg toegang tot de hersenen te geven en zijn weg naar het bloedvat te vinden. Ondanks de ernst van een dergelijke operatie had in één onderzoek iets meer dan 94% van de patiënten een goed chirurgisch resultaat.
Zoals meestal het geval is, is de kans op een beter resultaat groter als de chirurgen en extra personeel veel ervaring hebben met de procedure.
Mogelijke risico’s van de procedure zijn verdere hersenschade of bloeding. Deze risico’s worden echter over het algemeen gecompenseerd door de potentieel verwoestende gevolgen van een subarachnoïdale bloeding.
Endovasculaire aneurysmatoestand
Begin jaren negentig werd een apparaat geïntroduceerd waarmee een dunne katheter door de bloedvaten van het lichaam kon weven tot aan de plaats van een aneurysma, waar platinaspiralen werden ingebracht in de zak van het aneurysma. Stolsels gevormd rond deze spoelen, waardoor het aneurysma af van de rest van het lichaam.
Deze interventionele radiologische techniek wordt gewoonlijk "coiling" genoemd, hoewel naarmate de tijd verstreek, ook andere methoden voor het afdichten van aneurysma’s, zoals polymeren, in de praktijk zijn gekomen.
Over het algemeen lijken de resultaten van endovasculair aneurysmaherstel vergelijkbaar met meer traditionele neurochirurgische kniptechnieken, maar dit varieert. In één onderzoek was coiling geassocieerd met betere resultaten in de achterkant van de hersenen, en het knippen was beter aan de voorkant. De grootte en de vorm van het aneurysma kunnen ook de opties voor behandeling beperken, omdat een brede hals of groot aneurysma mogelijk niet goed reageert op coiling. Over het algemeen lijkt coiling over het algemeen betere resultaten te hebben, behalve dat er een grotere kans is dat het aneurysma terugkeert in coiling dan clipping.
Andere factoren, zoals de ernst van de subarachnoïdale bloeding en de algehele gezondheid en leeftijd van de patiënt, kunnen ook een rol spelen bij de beslissing hoe een aneurysma moet worden behandeld. Misschien wel de belangrijkste factor bij het beslissen of een aneurysma moet worden geknipt of opgerold, is de vaardigheid en ervaring van de beoefenaars die de procedure zouden uitvoeren.
