Aangezien een stervende persoon zijn eigen sterfelijkheid onder ogen ziet en zich begint voor te bereiden op de dood, kan zij levensonderzoek of levensverzoeninggebruiken als een manier om te vinden sluiting en een gevoel van voltooiing.
Een levensreview volgt geen voorspelbaar patroon en van geen twee mensen kan worden verwacht dat ze op dezelfde manier de verzoening van het leven ervaren. Dat gezegd hebbende, zijn er vijf gemeenschappelijke fasen van een levensevaluatie die nuttig zijn om te begrijpen: uitdrukking, verantwoordelijkheid, vergeving, acceptatie en dankbaarheid.
Expressie
De dood tegemoet te komen aan de naderende dood is uiterst moeilijk voor de meeste mensen. Als een stervende persoon zich door de DABDA-stadia van coping heen beweegt, komen er veel emoties naar boven die moeten worden uitgedrukt. Woede is vaak de overheersende emotie voor de meerderheid van deze tijd.
Het is belangrijk voor een stervende om de emoties te uiten die ze voelen. Het uiten van intense gevoelens en het loslaten van woede is essentieel voor het vinden van vrede. Als een stervende persoon volledige vrijheid van meningsuiting wordt toegestaan, is ware heling op een emotioneel en spiritueel niveau mogelijk.
Een stervende persoon heeft mogelijk expliciete toestemming nodig om zijn woede te uiten. Ze zou kunnen vrezen dat door zichzelf te uiten, ze dierbaren zal vervreemden. Ze kan boos zijn op een hogere macht en zich schamen voor die gevoelens. Door gevoelens van woede te uiten – bij de ziekte, bij de oneerlijkheid van de wereld, of bij een hogere macht, bereidt een stervende zich voor op vrede en acceptatie.
Verantwoordelijkheid
Terwijl de stervende persoon hun leven beoordeelt, beginnen ze zich te realiseren hoe zij een rol hebben gespeeld in alles wat hen is overkomen. Ze beseffen dat hun acties, gedachten en levens alleen hun verantwoordelijkheid zijn. De meeste mensen beschrijven dit als een bevrijdende ervaring. Ze komen te weten dat ze niet verantwoordelijk zijn voor hun ziekte en dat de dood niet betekent dat ze op de een of andere manier in het leven zijn mislukt.
Deze verantwoordelijkheidsgevoel helpt de stervende om alles wat er in zijn leven is gebeurd te verwerken en zich voor te bereiden op wat er gaat komen.
Vergeving
Wanneer iemand ware vergeving ervaart, verlossen ze zichzelf van de banden van pijn en bitterheid. Vergeving gaat niet over het accepteren van het onrechtmatige gedrag. Vergeving gaat over het kiezen om de pijn en wrok los te laten die ons ervan weerhoudt om in vrede te leven.
Een stervende persoon kan het gemakkelijk vinden om anderen te vergeven voor pijn in het verleden, maar kan zichzelf soms moeilijk vergeven. Hij kan zich afvragen of anderen hem echt kunnen vergeven voor zijn fouten, groot of klein. Hij kan enige tijd besteden aan het vragen van anderen om vergeving, een hogere macht om vergeving vragen en het aanbieden van zijn eigen vergeving aan degenen die hem pijn hebben gedaan.
In zijn boek De vier dingen die het belangrijkst zijn discuss, bespreekt dr. Ira Byock wat de meeste mensen als de belangrijkste dingen zeggen voordat je sterft: "Dank u", "Ik vergeef je," "Vergeef je me? ?", en ik houd van je." Twee van de vier zinnen gaan over vergeving, en benadrukken hoe belangrijk het is om het aan te bieden en te ontvangen voordat we sterven.Sommige mensen zullen ervoor kiezen om te sterven in onvergevingsgezindheid, en dat is een geldige keuze. Vele anderen kiezen ervoor om innerlijke vrede uit te nodigen voordat ze sterven door het aanbieden en ontvangen van vergeving.
Acceptatie
Acceptatie is de laatste fase in de DABDA-theorie van het omgaan met de dood en is een belangrijk onderdeel van een levensoverzicht. We lijken de realiteit te hebben verloren dat de dood een natuurlijk proces is dat ieder van ons zal overkomen, in plaats daarvan de dood tot het einde dapper te bestrijden. Wanneer een stervende persoon hun dood als onvermijdelijk aanvaardt, geven ze niet het leven op, maar laten ze de natuurlijke orde van het leven toe om zijn cirkel te voltooien.
We moeten niet tevreden zijn met wat we als realiteit accepteren, maar accepteren dat het leven inderdaad voltooid is, is een belangrijke stap richting doodgaan in vrede. Net zoals een vrouw in bevalling niet kan worden tegengehouden om haar baby te bevrijden, kan het laatste sterfproces niet worden gestopt als het eenmaal is begonnen.
Wanneer een stervende in staat is om hun onvermijdelijke dood te accepteren, openen ze zichzelf om vrede en tevredenheid te ervaren in hun laatste dagen.
Dankbaarheid
