Een van de eerste tekenen die erop kunnen wijzen dat een probleem met de hersenen, zoals dementie, een verstoring van het slaappatroon kan zijn. Waarom slapen patiënten met dementie niet? Leer hoe veranderingen in de hersenen van invloed kunnen zijn op de slaap-waakpatronen als gevolg van schade aan kritieke structuren en hoe de omstandigheden in ondersteunde woonomgevingen deze effecten kunnen verergeren.
Hoe veranderingen in de hersenen van invloed zijn op slaap bij dementie
De suprachiasmatische kern (SCN) in de hypothalamus van de hersenen is verantwoordelijk voor het regelen van onze slaap-waakpatronen.
Dit wordt vaak een circadiaans ritme genoemd omdat deze patronen de neiging hebben om stand te houden in een bijna-daagse periode.
Bij veel soorten neurodegeneratieve ziekten – waaronder dementieën zoals de ziekte van Alzheimer, maar ook bij bewegingsstoornissen zoals de ziekte van Parkinson – kunnen bepaalde hersengebieden in de loop van de tijd degenereren. Hersenencellen (neuronen) kunnen minder reageren op chemische stoffen die neurotransmitters worden genoemd, of er kan zich vuil ophopen dat hun functie verstoort. Globale hersendegeneratie, die atrofie wordt genoemd, kan optreden wanneer individuele neuronen afsterven. Bovendien kunnen specifieke delen van de hersenen verloren gaan.
Als de SCN verloren is gegaan, zal ons vermogen om een normaal slaap-waakpatroon te behouden negatief worden beïnvloed. Dit kan zich manifesteren in verschillende circadiane ritmestoornissen. Vaak ervaren ouderen een geavanceerd slaapfase-syndroom. Dit houdt een verlangen in om naar bed te gaan en vroeg wakker te worden. Deze wens om hun slaapplanning te veranderen kan buiten hun controle zijn en zou veranderingen in de hersenen kunnen vertegenwoordigen als deze ouder worden.
Zonsondergang en de gevolgen van slaapstoornissen voor zorgverleners
Bovendien hebben veel mensen met neurocognitieve beperkingen, zoals bij dementie, de slaap / waakcycli kunnen verstoren. Ze kunnen merken dat hun verlangen om te slapen ’s nachts vermindert terwijl ze de middagen wegsnuffelen. Soms kunnen dierbaren achterdochtig worden voor dementie wanneer iemand ’s nachts ongewone activiteiten begint te ondernemen, zoals huishoudelijke schoonmaak om 3 uur of andere activiteiten.
Onregelmatige slaap-waakpatronen vertonen meestal tenminste 3 slaapperioden in 24 uur, waarbij de nachtrust vaak wordt bekort.
Het fenomeen van de zonsondergang, waarbij een persoon met dementie ’s nachts steeds verwarder en geagiteerd wordt, kan een circadiaans ritmeprobleem vormen. Dit gedrag is effectief behandeld met blootstelling aan licht en melatonine, die kunnen dienen als tijdschema voor heroriëntatie.
Vaak zullen patiënten met dementie minder verward zijn als ze in een vertrouwde omgeving worden gehouden, zoals een leven lang thuis, in plaats van in een ziekenhuis of verpleeghuis. Bovendien kan het gebruik van een routine hun geheugen en gedrag versterken en maximaal succes garanderen. Het kan ook mogelijk zijn dat zonsondergang betekent uitgeputte reserves; dat wil zeggen, aan het einde van de dag heeft het individu niet langer de mentale energie om waakzaam te blijven over hun oriëntatie en denken. Als gevolg hiervan worden ze misschien nog verwarrender.
Slaapveranderingen kunnen een vroeg teken van dementie zijn
Slaapverstoring kan ook een vroeg teken zijn van een ziekte die zich veel later kan ontwikkelen. Onderzoek suggereert bijvoorbeeld dat slaapstoornissen met een REM-functie (rapid eye movement) vóór de ontwikkeling van de ziekte van Parkinson of Lewy-body-dementie kunnen voorafgaan voordat deze stoornissen zich ontwikkelen tot enkele van de andere gemeenschappelijke kenmerken.
Het is belangrijk om te erkennen dat veel neurologische aandoeningen componenten van slaapverstoring hebben, omdat de processen van invloed kunnen zijn op het gebied van de hersenen dat verantwoordelijk is voor het beheersen van onze slaap-waakcycli. Dit kan leiden tot verstoring van deze cycli, en variatie in deze circadiane ritmes kan het eerste teken zijn dat er iets mis is. Door goed op deze veranderingen in te spelen, kunnen we vroege hulp krijgen voor mensen in nood.
Voor degenen die lijden aan dementie, kunnen er een paar nuttige veranderingen zijn. Het is belangrijk om een normale slaap-waak schema te onderhouden. De blootstelling aan ochtendlicht is van cruciaal belang, en licht overdag en duisternis ’s nachts helpen het slaappatroon te versterken.
De dutjes moeten overdag worden geminimaliseerd om de nachtrust te optimaliseren. Lage doses melatonine kunnen in sommige gevallen nuttig zijn. Andere over-the-counter en voorgeschreven slaappillen moeten worden geminimaliseerd vanwege het verhoogde risico op verwarring, urineretentie en vallen. Als slaapapneu aanwezig is, moet het worden behandeld om de langetermijneffecten op het geheugen tot een minimum te beperken.
Als u hulp nodig heeft, neem dan contact op met uw huisarts en overweeg indien nodig een verwijzing naar een slaapspecialist.
