De hersenen en het zenuwstelsel kunnen worden gevisualiseerd met behulp van computertomografie (CT) -scans en MRI-beeldvorming (magnetic resonance imaging). Bij een neurologische aandoening kan een ervaren neuroloog vaak een diagnose stellen zonder dat er aanvullende tests nodig zijn. Op andere momenten kan het nuttig (of zelfs urgent) zijn om een reeks neuroimaging-tests te bestellen om aandoeningen te vinden of te evalueren die niet zo gemakkelijk te identificeren zijn.
Ontdek hoe en waarom deze tests worden uitgevoerd.
CT-scans en MRI’s vergelijken
De term neuroimaging beschrijft methoden voor het visualiseren van de hersenen en andere delen van het zenuwstelsel om de vermoedens van de neuroloog te bevestigen of uit te sluiten. MRI’s en CT-scans zijn twee van dergelijke hulpmiddelen waar een neuroloog zich regelmatig op zal richten.
Metaforisch gesproken is een MRI een dure, professionele camera, terwijl een CT-scan meer op een goedkope wegwerpcamera lijkt. De vergelijking is zelfs relevanter omdat de kosten van een MRI veel hoger zijn dan die van een CT-scan.
Dit betekent niet noodzakelijk dat de ene inherent beter is dan de andere. Sommige mensen gaan ervan uit dat, omdat de beeldkwaliteit van een MRI hoger is, dit altijd de eerste keuze moet zijn. Maar dat weerspiegelt een algemeen misverstand over de technologieën, zowel wat betreft hun mogelijkheden als tekortkomingen.
In het algemeen gesproken verschillen een MRI- en CT-scan op drie verschillende manieren:
- Wanneer tijd van essentieel belang is. Een MRI kan ongeveer 45 minuten duren om te voltooien terwijl een CT-scan slechts vijf tot 10 minuten kan duren. In de tijd die nodig is om een MRI gedaan te krijgen (bijvoorbeeld voor een ernstige intracraniële bloeding) kan een persoon dood of zwaar gewond zijn. Een MRI vereist ook dat een persoon gedurende lange tijd erg stil is, wat in een noodgeval moeilijk kan zijn. Een CT-scan is vaak de betere keuze voor dergelijke noodsituaties.
- De soorten afwijkingen die ze detecteren. In sommige situaties kan een CT-scan abnormaliteiten gemakkelijker detecteren dan een MRI, inclusief acute bloedingen en botbreuken. Daarentegen is een MRI het best in het detecteren van kleine of subtiele laesies zoals multiple sclerose plaques, akoestische neuromen of laaggradige astrocytomen.
- Interferentie met beeldkwaliteit. MRI’s maken afbeeldingen met behulp van sterke magnetische golven. Bepaalde metalen implantaten en niet-compatibele apparaten kunnen deze golven verstoren, waardoor de afbeeldingen worden vervormd. In dezelfde geest kunnen de stralingsbundels die door een CT-scan worden gebruikt, worden verstrooid door dicht bot (zeg maar rond een hersenstam), wat leidt tot een beeld dat moeilijk of zelfs onmogelijk te interpreteren is.
Risico’s
De belangrijkste risicobronnen in deze procedures zijn afkomstig van de bron voor beeldvorming en van contrastmiddelen. Dit is hoe deze risico’s verschillen voor de twee typen beeldvorming.
Afbeeldingen maken
CT-scans gebruiken in wezen röntgenfoto’s om een roterend beeld te creëren. Als zodanig kan de hoeveelheid straling die hiermee gemoeid is zorgwekkend zijn, met sommige onderzoeken die wijzen op een kans van 1 op 300 om kanker te krijgen als gevolg van een scan. Dit is meer een zorg bij jonge mensen, aangezien de ontwikkeling van kanker meestal tientallen jaren duurt voordat ze zich manifesteren. Om deze reden zijn artsen meer voorzichtiger met het uitvoeren van een CT-scan op een kind dan met een oudere volwassene.
MRI daarentegen gebruikt een zeer krachtige magneet om atomen in het lichaam van een persoon te stimuleren. Die atomen worden vervolgens gedetecteerd door de scanner. Het grootste risico op een MRI is dat elk ferromagnetisch metaalimplantaat onder invloed van de MRI magnetisch kan worden en polen naar polen kan uitlijnen. Dit kan ertoe leiden dat een implantaat wordt verplaatst of oververhit raakt.
Contrastmiddelen
In sommige gevallen gebruiken neurologen een contrastkleurstof om beter te onderscheiden wat er zich in de hersenen afspeelt. Contrastkleurstoffen kunnen nuttig zijn bij het accentueren van vasculaire abnormaliteiten zoals hersenaneurysma’s of laesies die zijn geassocieerd met acute MS, hemorragische beroerte of kanker.
In zowel CT-scans als MRI’s kan het contrastmiddel ernstige problemen veroorzaken:
- CT-scans gebruiken een contrastmiddel dat jodium kan bevatten. In enkele zeldzame gevallen kan blootstelling aan jodium ernstige tot levensbedreigende allergische reacties veroorzaken.
- MRI-scanners gebruiken een contrastmiddel genaamd gadolinium. Bij personen met een nieraandoening kan blootstelling aan gadolinium een zeldzame maar ongunstige aandoening veroorzaken die nefrogene systemische fibrose (NSF) wordt genoemd.
Een woord van Zeer goed
Er moet veel worden overwogen voordat een neuroimaging-onderzoek wordt uitgevoerd. Als patiënt is het altijd belangrijk om uw arts te informeren over allergie, implantatie en gezondheidsproblemen (inclusief kankerbehandelingen) die u heeft of heeft gehad. Je moet ook alle zorgen die je hebt over de procedure zelf uiten, vooral als je claustrofobie hebt of in het verleden een slechte ervaring hebt gehad. Alternatieven zijn mogelijk beschikbaar. Als een hulpmiddel voor beeldvorming verstandig en met de volledige input van de patiënt wordt gekozen, kan dit enorm bijdragen aan het gemak en de nauwkeurigheid van een diagnose. Spreek met uw arts of vraag een second opinion, indien nodig.
