Geloof het of niet, slikken is een van de meest gecompliceerde taken die uw lichaam uitvoert, omdat het een delicate coördinatie vereist tussen uw hersenen en bepaalde zenuwen en spieren.
Hoofdnerven en spieren die betrokken zijn bij het slikken
Het slikken vindt plaats in drie opeenvolgende fasen, die allemaal een zorgvuldige coördinatie van de spieren in de mond, keelholte (uw keel), strottenhoofd (uw voicebox) en slokdarm vereisen (een holle buis die voedsel van uw keel naar je maag).
Deze spieren staan allemaal onder controle van een groep zenuwen die je schedelzenuwen worden genoemd.
De hersenzenuwen zijn 12 paar zenuwen die uit de hersenstam komen, gelegen aan de basis van je hersenen. Je hersenzenuwen beheersen functies zoals ruiken, proeven, slikken, zien, je gezicht en ogen bewegen en schouders ophalen. Verschillende van de schedelzenuwen zijn betrokken bij het regelen van de coördinatie en bewegingen die gepaard gaan met kauwen en slikken.
De volgende schedelzenuwen zijn betrokken bij het slikken:
- Trigeminus (schedelzenuw V)
- Gezichtsorgaan (schedelzenuw VII)
- Glossofaryngeal (schedelzenuw IX)
- Vagus (schedelzenuw X)
- Hypoglossale zenuw (schedelzenuw XII)
Op zijn beurt, craniale zenuwen worden gecontroleerd door "verwerkingscentra" in de hersenen waar informatie met betrekking tot slikken wordt verwerkt. Deze centra omvatten gebieden in de hersenschors, de medulla oblongata en de craniale zenuwkernen.
Centra slikken in de hersenen
De vrijwillige start van het slikken vindt plaats in speciale delen van de hersenschors van de hersenen, de precentrale gyrus (ook wel het primaire motorgebied genoemd), posterior-inferior gyrus en de frontale gyrus. Informatie uit deze gebieden komt samen in het slikcentrum in de medulla, die deel uitmaakt van de hersenstam.
Afgezien van het brein, ontvangen zenuwsignalen afkomstig uit de mond input over het voedsel dat we kauwen. Verschillende sensorische zenuwen in de mond, keelholte en strottenhoofd brengen informatie naar de hersenen waardoor we weten welk type materiaal in de mond en in de keel zit. Ze ‘vertellen’ de hersenen bijvoorbeeld over de grootte, temperatuur en textuur van voedsel.
Deze informatie wordt verzonden naar de sensorische cortex van de hersenen en uiteindelijk de medulla, die de sensorische informatie gebruikt om de inspanningen van de kauwspieren te richten.
Mogelijke complicaties van slikproblemen
De handeling van kauwen verandert het voedsel in een zachtere en meer glibberige voedselbolus die geschikt en veilig is om door te slikken. Naarmate de slikreflex door zijn verschillende fasen voortschrijdt, triggeren de zenuwen die bij het slikken betrokken zijn de reflexieve sluiting van het strottenhoofd en de epiglottis. Dit afsluiten van de ‘luchtpijp’ voorkomt dat voedsel en vloeibare deeltjes de longen binnendringen.
Als de luchtpijp niet goed sluit of als het slikken niet goed wordt gecoördineerd, kunnen er problemen zoals verstikking optreden. Een andere complicatie van slikproblemen, aspiratiepneumonie, kan optreden als voedsel de longen binnendringt. Dit kan gebeuren als gevolg van een beroerte of een andere neurologische aandoening.
Ten slotte kunnen ondervoeding en uitdroging optreden als gevolg van slikproblemen.
Hoe doorslikken wordt beïnvloed door een beroerte
Zoals u kunt zien, zijn er meerdere delen van het centrale zenuwstelsel die, als ze worden aangetast door een beroerte of een andere neurologische aandoening zoals multiple sclerose, de ziekte van Parkinson of dementie, het slikvermogen kunnen verstoren.
Meer nog, de medulla is een relatief klein gebied van de hersenstam dat meerdere structuren bevat die essentieel zijn voor het uitvoeren van de slikreflex, dus beroertes waarbij de medulla is betrokken, veroorzaken met name slikproblemen.
In feite kunnen mensen met medullaire beroertes een tijdelijke of permanente plaatsing van de voedingsslang vereisen om verstikking en aspiratiepneumonie te voorkomen.
Een heel woord
Het leven met slikproblemen voegt zeker een complicatie toe aan uw leven, weet dat er goed ontworpen technieken zijn die u of uw geliefde kunnen helpen zich veilig aan te passen aan deze problemen. Een spreek- en sliktherapeut kan u bijvoorbeeld helpen bij het aanpassen van de soorten voedsel en vloeistoffen die u gebruikt om het voor u gemakkelijker te maken om veilig te slikken.
Bovendien kunnen slikoefeningen zoals de supraglottische slikbewegingen of de manoeuvre van Mendelsohn uw spieren helpen helpen bij het slikken. Deze oefeningen voor orale beweging en andere strategieën zoals het gebruik van een beker, een rietje of een lepel kunnen verder van pas komen.
