Uitslag is gebruikelijk in de loop van een HIV-infectie en de oorzaken kunnen net zo gevarieerd zijn als de uitslag zelf.
Veel mensen zullen de term "HIV-uitbarsting" gebruiken om een huiduitbraak te beschrijven die optreedt als gevolg van een nieuwe infectie. En hoewel uitslag inderdaad een teken kan zijn van een vroege infectie, zullen slechts twee op de vijf mensen een dergelijk symptoom ontwikkelen.
Uiteindelijk is er geen sprake van uitslag of één oorzaak van uitslag bij mensen met hiv. Het simpele feit is dat uitslag kan optreden in elk stadium van infectie. Het identificeren van de oorzaak – of het nu hiv-gerelateerd is of niet – vereist een grondig onderzoek en een evaluatie van het uiterlijk, de distributie en de symmetrie van de uitbraak.
1 De hiv-uitslag
Een uitslag kan optreden als gevolg van een recente hiv-infectie en zal doorgaans twee tot zes weken na een blootstelling verschijnen als gevolg van wat we het acute retrovirale syndroom (ARS) noemen.
De uitslag wordt beschreven als maculopapular, de term macule die de platte, verkleurde plekken op het huidoppervlak beschrijft, terwijl papule de kleine, verhoogde bultjes beschrijft.
Hoewel veel ziekten dit kunnen veroorzaken, zal een ARS de uitslag in het algemeen het bovenste deel van het lichaam beïnvloeden, soms vergezeld door zweren in de mond of geslachtsorganen. Griepachtige symptomen komen ook veel voor.
Uitbraken verdwijnen gewoonlijk binnen één tot twee weken. Antiretrovirale therapie moet onmiddellijk worden gestart als een HIV-infectie is bevestigd.
2Seborrheic Dermatitis
Seborrheic dermatitis is een van de meest voorkomende huidaandoeningen die gepaard gaat met een HIV-infectie, die voorkomt bij meer dan 80% van de mensen met gevorderde ziekte. Het is echter niet ongebruikelijk dat dergelijke uitslag optreedt bij mensen met zelfs matige immuunonderdrukking wanneer het aantal CD4 lager is dan 500.
Seborrheic dermatitis is een inflammatoire huidaandoening die in het algemeen de hoofdhuid, het gezicht en de romp aantast. Het verschijnt vaak in olievere delen van de huid, die zich manifesteren met milde roodheid, gele schilfering en schilferige huidlaesies. In ernstigere gevallen kan het geschubde puistjes rond het gezicht en achter de oren, evenals op de neus, wenkbrauwen, borst, bovenrug, oksels en binnenkant van het oor veroorzaken.
De oorzaken van de uitslag zijn niet volledig bekend, hoewel een verminderde immuunfunctie duidelijk een sleutelfactor is. Topische corticosteroïden kunnen in ernstigere gevallen helpen. Mensen met hiv die nog niet worden behandeld, moeten onmiddellijke antiretrovirale therapie krijgen om de immuunfunctie te behouden of te herstellen.
3Drug overgevoeligheidsreactie
Huiduitslag kan zich ontwikkelen als gevolg van een allergische reactie op bepaalde geneesmiddelen, waaronder antiretrovirale middelen tegen HIV en antibiotica. Deze verschijnen meestal één tot twee weken na het begin van de behandeling, hoewel ze zich binnen één tot drie dagen kunnen manifesteren.
De uitslag kan vele vormen aannemen, maar is meestal morbilliform, wat betekent dat het een mazelenachtige verschijning heeft. Het heeft de neiging zich eerst op de romp te ontwikkelen en vervolgens in een symmetrisch patroon uit te spreiden naar de ledematen en nek.
In sommige gevallen kan de uitslag ook meer maculopapulair zijn in presentatie met wijdverspreide roze tot rode vlekken bedekt met kleine bultjes die een kleine hoeveelheid vloeistof uitstralen wanneer ze worden samengedrukt.
Overgevoeligheidsreacties op geneesmiddelen kunnen soms gepaard gaan met koorts, gezwollen lymfeklieren of ademhalingsmoeilijkheden.
Beëindiging van het verdachte medicijn lost de huiduitslag meestal binnen één tot twee weken op, indien ongecompliceerd. Topische corticosteroïden of orale antihistaminica kunnen worden voorgeschreven om de jeuk te verlichten.
Ziagen (abacavir) en Viramune (nevirapine) zijn twee HIV-geneesmiddelen die het hoogste risico op overgevoeligheid van geneesmiddelen met zich meebrengen, hoewel elk medicijn de potentie heeft voor een dergelijke reactie.
4Stevens-Johnson-syndroom
Stevens-Johnson-syndroom (SJS) is een mogelijk levensbedreigende vorm van overgevoeligheid voor geneesmiddelen die wordt gekenmerkt door zijn "boze" presentatie. De uitslag is een vorm van toxische epidermale necrose waarbij de bovenste huidlaag (epidermis) zich losmaakt van de onderste huidlaag (dermis).
Van SJS wordt aangenomen dat het een aandoening van het immuunsysteem is die wordt veroorzaakt door een infectie, een medicijn of door beide.
SJS begint meestal met een koorts en een zere keel ongeveer een tot drie weken na het starten van de therapie. Het wordt snel gevolgd door pijnlijke zweren in de mond, geslachtsdelen en de anus. Ronde, onregelmatige laesies van ongeveer 2,5 cm zullen zich dan ontwikkelen op het gezicht, de romp, de ledematen en de voetzolen. De uitslag is meestal wijdverbreid en manifesteert zich met blaren die vaak samenvallen met een korstvorming die optreedt bij open uitbarstingen (vooral rondom de lippen).
De behandeling moet onmiddellijk worden gestopt als de symptomen verschijnen. U zou spoedeisende hulp moeten zoeken, waaronder orale antibiotica, intraveneuze vloeistoffen en behandelingen om oogbeschadiging te voorkomen. SJS heeft een sterftecijfer van vijf procent.
Viramune (nevirapine) en Ziagen (abacavir) zijn de twee antiretrovirale geneesmiddelen die het meest geassocieerd zijn met SJS-risico, hoewel van veel andere geneesmiddelen (waaronder sulfa-antibiotica) bekend is dat ze een SJS-respons veroorzaken.
