Hematopoëse (uitgesproken als heem-op-oh-po-EE-sus) is het proces waarbij al uw bloedcellen worden gevormd, zich ontwikkelen en rijpen tot hun uiteindelijke volwassen soorten. De term verwijst naar de paden of sporen van de ontwikkeling van bloedcellen, te beginnen met wat bekendstaat als een hematopoietische stamcel, waarbij een reeks stappen wordt doorlopen om tot het eindproduct te komen – een volwassen bloedcel, of het nu om een rode bloedcel of een witte bloedcel gaat bloedcellen zoals een lymfocyt of een ander type bloedcel.
Andere termen voor dit proces van bloedcelvorming zijn hematogenese, hemogenese en hemopoiesis.
De locaties voor de productie van bloedcellen zijn afhankelijk van het feit of u het hebt over een baby die zich nog in zijn moeders baarmoeder bevindt, of daarna tijdens de kindertijd en gedurende de hele volwassenheid. Dat wil zeggen, in utero gebruikt een ontwikkelingskind een verscheidenheid aan verschillende plaatsen in het lichaam voor hematopoëse, waaronder de lever, milt, thymus, lymfeklieren en het beenmerg. Na de geboorte bevindt de belangrijkste plaats van hematopoiese zich in het beenmerg.
Extramedullaire hematopoëse is de vorming van bloedcellen op andere plaatsen dan het beenmerg. En terwijl extramedullaire hematopoëse de norm is voor een baby in de baarmoeder, is het, eenmaal geboren, in het algemeen een teken van ziekte of een indicatie dat het beenmerg niet in staat is om voldoende gezonde rode bloedcellen te produceren om aan de vraag te voldoen.
Wat is hematopoëtisch?
U kunt het woord hematopoiesis of het adjectief hematopoiëtisch tegenkomen in een aantal verschillende scenario’s:
- Hematopoietische stamceltransplantatie, ook wel beenmergtransplantatie of stamceltransplantatie genoemd, houdt in dat u gedoneerde stamcellen neemt en deze aan een ontvanger geeft , zodat de ontvanger zijn of haar eigen nieuwe rode bloedcellen, witte bloedcellen en bloedplaatjes kan maken die het bloed helpen stollen.
- Hematopoietische maligniteit verwijst naar kanker van de bloedvormende cellen. Hematopoëtische maligniteiten omvatten leukemie, lymfoom en myeloom.
- Hematopoëtisch neoplasma heeft betrekking op een breed scala aan bloedaandoeningen, waarvan sommige chronische aandoeningen zijn waarmee u leeft, en andere zijn meer geneigd om verder te gaan met ernstige complicaties en verminderde overleving.
- Hematopoietische cellijn of cellijn verwijst naar de verschillende sporen of vertakkingen in "de stamboom van de bloedcellen", waardoor een voorlopercel zich ontwikkelt tot een volwassen / volwassen bloedcel.
Overzicht
Circulerend bloed bevat een combinatie van cellen, celproducten en vloeistoffen. Ons lichaam produceert continu bloedcellen vanaf het moment dat we tot de ouderdom in de baarmoeder zijn. Miljoenen bloedcellen worden elke dag vervangen als ze hun levensduur leven. Verschillende soorten cellen hebben verschillende levensduren, en bij gezonde volwassenen leven rode bloedcellen normaal ongeveer 100 tot 120 dagen voordat ze moeten worden vervangen.
Er zijn meer dan 10 verschillende soorten bloedcellen die elk een eigen reeks taken uitvoeren. Hoewel rode en witte bloedcellen op verschillende plaatsen in het lichaam terecht kunnen komen, begint de productie in het beenmerg.
In het beenmerg
In de hallows van bepaalde botten bevindt zich het mergweefsel, inclusief hematopoëtische stamcellen, ook pluripotente hematopoietische stamcellen genoemd, die aanleiding geven tot alle verschillende soorten bloedcellen.
Sommige van deze stamcellen blijven "ongecommitteerd", zodat ze kunnen doorgaan met het reproduceren van cellen van wat voor soort dan ook, zoals een bijenkoningin die eieren legt, maar andere stamcellen beginnen het proces van vastleggen, om "voorouders" of " voorlopers "van duidelijk verschillende cellijnen. Cellijnen / lineages kunnen worden gezien als verschillende takken van de bloedcel-stamboom.
Bloedvormende cellen vormen twee verschillende kanten van de stamboom:
- De lymfeoid zijde is gemakkelijker te onthouden omdat deze aanleiding geeft tot de witte bloedcellen die bekend staan als lymfeocyten. Lymfocyten kunnen verder worden geclassificeerd als T-cellen, B-cellen en natuurlijke killercellen.
- De myeloïde kant van de familie is meer een mengelmoes. U hebt uw rode bloedcellen, die ook wel erythrocyten worden genoemd, evenals uw bloedplaatjes, die in feite kleine stukjes van enorme cellen zijn die megakaryocyten worden genoemd. Maar dan, naast je rode bloedcellen en bloedplaatjes, heb je ook alle witte bloedcellen die afkomstig zijn van myeloïde voorlopers: neutrofielen, monocyten, eosinofielen en basofielen zijn allemaal witte bloedcellen die afkomstig zijn van de myeloïde voorlopers.
- Onder normale omstandigheden vindt een groot deel van de vroege groei en rijping van veel van deze celtypen plaats in het beenmerg; T-cellen ontwikkelen zich in het beenmerg maar bewegen naar de thymus om te rijpen.
In het bloed, vloeistoffen en weefsels
Eenmaal volwassen en volwassen, blijven de rode bloedcellen in het bloed. Witte bloedcellen kunnen ook in de bloedbaan worden aangetroffen, maar deze kunnen op andere plaatsen vaker voorkomen. Lymfocyten zijn bijvoorbeeld veel algemener en talrijker in het lymfestelsel dan in het bloed.
- Witte bloedcellen (leukocyten): Deze omvatten lymfocyten, monocyten en polymorfonucleaire witte bloedcellen die ons lichaam beschermen tegen infectie. Witte bloedcellen zijn sleutelcomponenten van ons immuunsysteem die indringers helpen vernietigen met behulp van verschillende tactieken, waaronder de productie van antilichamen die zich aan de indringers hechten. Problemen met witte bloedcellen kunnen leiden tot infectie.
- Rode bloedcellen (erythrocyten): Deze cellen bevatten de hemoglobine die uw bloed zijn rode kleur geeft en zuurstof naar de cellen en weefsels in uw lichaam transporteert. Een tekort aan rode bloedcellen kan leiden tot bloedarmoede, met symptomen zoals vermoeidheid, zwakte en intolerantie om te oefenen.
- Bloedplaatjes: Megakaryocyten in het beenmerg zijn de "monstercellen" (ze zijn groot in vergelijking met andere) die kleine pakketten van cellulair materiaal (bloedplaatjes) produceren die helpen de bloeding na een blessure onder controle te houden. Bloedplaatjes tekortkomingen kunnen leiden tot gemakkelijk blauwe plekken en problemen met bloeden.
Van beenmerg tot bloedbaan
Als de HSC zich engageert om volwassen bloedcellen te produceren, zal deze verschillende (meestal vijf of meer) celdelingen ondergaan voordat ze die cel worden. Telkens als de cel zich deelt, krijgt hij steeds meer kenmerken van de volwassen cel die hij zal worden. Met andere woorden, het wordt meer gedifferentieerd of gespecialiseerd.
Het stimuleren van het lichaam om meer nieuwe bloedcellen te produceren – een soort van kunstmatige hematopoëse – kan in bepaalde situaties nuttig zijn. Soms wordt bijvoorbeeld het beenmerg gestimuleerd voorafgaand aan een geplande kankertherapie wanneer een diepe onderdrukking van de bloedvormende cellen in het merg wordt verwacht.
Wanneer hematopoëtische cellen verdwijnen
Zoals elke cel kunnen de HSC’s een mutatie ondergaan die ertoe leidt dat disfunctionele of kwaadaardige cellen worden geproduceerd in plaats van gezonde cellen. Afhankelijk van in welk stadium van differentiatie de cel zich bevindt wanneer het deze transformatie aanmaakt, leidt dit tot verschillende soorten stoornissen: myeloproliferatieve aandoeningen, leukemieën, lymfomen en myelomen.
Een abnormaal jongere celtype kan een ‘explosie’ worden genoemd. Blasten bij patiënten met leukemie kunnen suggereren dat de cancereuze transformatie heeft plaatsgevonden in een bloedvormende cel die zich in een vroeger ontwikkelingsstadium bevond. Als de overheersende cellen in een leukemie of lymfoom meer volwassen typen zijn, duidt dit erop dat de cancereuze transformatie is gebeurd bij een meer volwassen cel of een cel die dichter bij de laatste volwassen fase was.
Bij lymfoom kunnen er verschillende lymfomen zijn die alle verschillende stadia van de ontwikkeling van lymfocyten weerspiegelen, inclusief de ontwikkelingspaden voor B-cellen en T-cellen; dus zijn er B-cel lymfomen, T-cel lymfomen en zelfs natuurlijke Killer T-cel lymfomen.
Hematopoietische celtransplantatie – Beenmergtransplantaties
De behandeling van leukemie, lymfoom en andere bloedkankers kan gepaard gaan met een transplantatie van hematopoietische stamcellen. Dit kunnen uw eigen cellen zijn, geoogst van uw beenmerg (autoloog) of van een donor (allogene). Technieken die worden gebruikt om gezonde bloedvormende cellen van de donor te verkrijgen variëren, maar het transplantaat zelf is een eenvoudige transfusie als de hematopoietische stamcellen migreren van het bloed naar het beenmerg.
Extramedullaire hematopoëse
Dit is de term die wordt gebruikt voor de productie van bloedcellen buiten het beenmerg. Het kan worden gezien bij chronische bloedarmoede, met de productie van bloedcellen in de lever, milt en soms in de lymfeklieren. In andere scenario’s kunnen er kwaadaardige hematopoietische cellen zijn in gebieden buiten het beenmerg.
