Hoewel er geen remedie is voor spondylitis ankylopoetica (AS), kan een behandelingsregime dat bestaat uit fysiotherapie en medicatie de symptomen van gewrichtspijn, stijfheid en zwelling effectief verlichten en ook het dagelijks functioneren verbeteren .
In 2015 heeft het American College of Rheumatology (ACR) richtlijnen opgesteld voor de behandeling van spondylitis ankylopoetica.
Deze richtlijnen waren bedoeld om artsen te helpen bij het optimaliseren van de zorg voor hun patiënten met as op een systematische manier, op basis van onderzoeksstudies.
Als een persoon met AS (of als u een geliefde heeft met AS), zal kennis over behandelrichtlijnen u helpen om met meer zekerheid en zelfvertrouwen door deze complexe en chronische ziekte te navigeren.
Niet-steroïde ontstekingsremmende (NSAID) therapie
De steunpilaar voor spondylitis ankylopoetica is niet-steroïde anti-inflammatoire (NSAID) therapie. NSAID’s bestaan al een lange tijd en zijn zeer effectief in het verminderen van ontstekingen in het lichaam. Ze werken door enzymen te blokkeren die cyclooxygenase-enzymen worden genoemd (COX-enzymen).
Door deze enzymen te blokkeren, nemen de prostaglandinespiegels af in het lichaam. Aangezien prostaglandinen een sleutelrol spelen bij ontstekingen, door ze te verminderen, worden symptomen van ontsteking zoals pijn en zwelling tot een minimum beperkt.
Het nadeel van NSAID’s is dat ze niet door iedereen kunnen worden ingenomen, vanwege hun potentieel voor schade.
Daarom is het uiterst belangrijk om alleen een NSAID te nemen onder de leiding van uw arts.
Een bekend potentieel voor NSAID-therapie is bijvoorbeeld dat het maagbeschadiging, zweren en bloedingen kan veroorzaken. NSAID’s kunnen ook het risico op een hartaanval, hartfalen of beroerte verhogen. Ze kunnen ook de bloeddruk van een persoon verhogen en nierproblemen veroorzaken of verergeren.
Naast deze mogelijke schade, kunnen NSAID’s ook in wisselwerking treden met uw andere medicijnen. Dit is waarom het belangrijk is om uw arts te vertellen welke medicijnen u gebruikt, inclusief kruiden, vitamines of supplementen.
Voorbeelden van NSAID’s
Er zijn een aantal verschillende NSAID’s beschikbaar om AS te behandelen, waaronder zowel vrij verkrijgbare NSAID’s als NSAID’s op recept. Voorbeelden hiervan zijn:
- Over-the-counter NSAID’s: Advil of Motrin (ibuprofen) en Aleve (naproxen)
- Prescription NSAID’s: Voltaren (diclofenac), Mobic (meloxicam) of Indocin (indomethacin).
Over-the-counter NSAID’s zoals ibuprofen zijn ook op voorschrift verkrijgbaar met een hogere sterkte.
Een ander type NSAID dat vaak wordt voorgeschreven om AS te behandelen, is Celebrex (celecoxib), wat kan helpen maag- en darmproblemen te voorkomen. Celebrex is een selectieve NSAID omdat het COX-2-enzym alleen blokkeert (andere NSAID’s blokkeren COX-1 en COX-2-enzymen). Door de functie van COX-1 te behouden en alleen COX-2 te blokkeren, wordt maag- en darmletsel verminderd. Dit komt omdat COX-1 helpt de gastro-intestinale voering te behouden.
Tumor-necrosefactor-remmers (TNFi)
Als een persoon met AS geen NSAID kan nemen of als hun symptomen zoals pijn en stijfheid niet worden verbeterd met NSAID-therapie, wordt een TNF-blokker aanbevolen.
Tumornecrosefactor (TNF) is een eiwit dat bij het ontstekingsproces betrokken is, dus door de productie te remmen, wordt de ontsteking in het lichaam verminderd.
Het goede nieuws over TNF-blokkers is dat er voldoende wetenschappelijk bewijs is om hun voordeel te ondersteunen bij het verminderen van de ziekteactiviteit bij spondylitis ankylopoetica, met andere woorden, het stilstellen van de ontsteking in het lichaam. Toch zijn TNF-blokkers geen goedaardige therapieën. Ze hebben risico’s en dit moet zorgvuldig worden afgewogen voor elke persoon.
Omdat TNF-blokkers het immuunsysteem van een persoon onderdrukken (hoewel het een overactieve is in het geval van patiënten met spondylitis ankylopoetica), kunnen ze het risico op zowel milde infecties als ernstige infecties van een persoon verhogen.
Een voorbeeld van een milde infectie is een verkoudheid. Aan de andere kant is een ernstige infectie waar artsen zich vooral zorgen over maken wanneer iemand een TNF-remmer gebruikt tuberculose. Vanwege het risico van reactivering van tuberculose is een TB-test vereist voordat de behandeling met TNF-blokkers wordt gestart. Zelden zijn TNF-blokkers gekoppeld aan een verhoogde kans op het ontwikkelen van bepaalde kankers.
Het is ook belangrijk om te weten dat bepaalde mensen geen kandidaten zijn voor het gebruik van TNF-blokkers zoals:
- Multiple sclerose (TNF-blokkers verergeren zelden het verlies van myeline in de hersenen en het ruggenmerg)
- Hartfalen
- Een actieve infectie zoals longontsteking
Vrouwen die zwanger zijn of borstvoeding geven zijn ook geen kandidaten voor behandeling met TNF-blokkers.
Voorbeelden van TNF-blokkers
In 2010 publiceerde de Assessment of SpondyloArthritis International Society (ASAS) een reeks richtlijnen voor het gebruik van TNF-blokkers bij patiënten met spondylitis ankylopoetica. Deze richtlijnen helpen artsen te bepalen wie een goede kandidaat is voor therapie met TNF-blokkers.
Volgens de ASAS-criteria moet iemand bijvoorbeeld alleen worden overwogen voor een TNF-blokker als zijn ziekte niet verbetert met ten minste twee verschillende soorten NSAID’s (bij een maximale toegestane dosis).
De TNF-blokkers die worden gebruikt voor de behandeling van spondylitis ankylopoetica zijn:
- Enbrel (etanercept)
- Remicade en Renflexis (infliximab)
- Humira (adalimumab)
- Simponi (golimumab)
- Cimzia (certolizumab)
Remicade en Renflexis (infliximab) worden als infusie gegeven via de ader, terwijl Enbrel (etanercept), Humira (adalimumab), Simponi (golimumab) en Cimzia (certolizumab) als subcutaan (in het vetweefsel) injecties worden toegediend.
Cosentyx (Secukinumab)
Als een persoon niet goed reageert op een TNFi, kan zijn arts Cosentyx (secukinumab) overwegen. Cosentyx werd in 2016 goedgekeurd door de Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) voor de behandeling van actieve spondylitis ankylopoetica.
Het werkt door het blokkeren van IL-17A, dat een pro-inflammatoire cytokine is (een moleculaire boodschapper die een ontstekingsreactie in het lichaam induceert). Van IL-17A is bekend dat het een belangrijke rol speelt in de ontwikkeling van AS.
Cosentyx wordt eenmaal per week gedurende vier weken subcutaan toegediend en daarna elke vier weken. Onderzoek suggereert dat het goed wordt verdragen, met als meest voorkomende nadelige effecten koude symptomen, zoals een loopneus en een zere keel.
Onderzoek is nog steeds aan het evolueren op Cosentyx. Niettemin is het spannend dat er nu een optie is voor mensen van wie de ziekte blijft voortschrijden op een TNF-remmer of die geen TNF-remmer kunnen innemen.
Fysiotherapie
Naast medicatie, beveelt het American College of Rheumatology fysiotherapie aan voor mensen met actieve AS (dat wil zeggen symptomen van ontsteking zoals gewrichtspijn en stijfheid). Deze aanbeveling is gebaseerd op een aantal onderzoeken waarin is vastgesteld dat fysiotherapie nuttig is bij het verminderen van pijn en het verbeteren van de mobiliteit van de wervelkolom, houding, flexibiliteit, fysiek functioneren en welzijn.
Het goede nieuws is dat er weinig schade is aan fysiotherapie. Ook kan een persoon deelnemen aan oefeningen en rekken thuis of in een groepsomgeving. Dat gezegd hebbende, onderzoek suggereert dat fysiotherapie onder toezicht mogelijk gunstiger is dan thuisoefeningen.
Wat voor mensen met AS misschien nog aantrekkelijker (en luxer) is, is een soort therapie die spa-oefentherapie wordt genoemd. Dit type therapie omvat sporten in warm water, een massage ondergaan met hydrotherapie-jets en ontspannen in een stomende sauna. Onderzoek heeft zelfs uitgewezen dat spa-oefentherapie in combinatie met fysiotherapie van een groep beter is dan fysiotherapie alleen voor groepen.
Operatie
In zeldzame gevallen is een operatie nodig om spondylitis ankylopoetica te behandelen. Dit is meestal voorbehouden voor mensen met ernstige schade aan het heupgewricht en pijn. In deze gevallen wordt een totale heupvervanging vaak aanbevolen zonder enige vorm van operatie. Risicovollere operaties zoals die waarbij de wervelkolom betrokken is, komen veel minder vaak voor en worden uitgevoerd als de wervelkolom ernstig naar beneden buigt ("gebochelde houding").
Een woord van heel wel
Spondylitis ankylopoetica is een chronische ziekte en er is nog geen medicijn. Maar er zijn manieren om het te beheren. Met het juiste behandelingsregime (dat na verloop van tijd moet worden aangepast onder de richtlijnen van uw arts), kunt u goed leven met AS.
