Aortadissectie treedt op wanneer de wand van de aorta (de belangrijkste slagader van het lichaam) een traan ontwikkelt, waardoor bloed de vaatwand kan binnendringen, de vloeistof kan ontleden (of uiteen kan vallen) lagen van de muur. Aortadissectie kan uitgebreide schade aan verschillende organen en snelle dood veroorzaken en moet altijd als een medisch noodgeval worden beschouwd.
Oorzaken
De aortadissectie treedt op wanneer de buitenlaag van de aortawand verzwakt raakt, waardoor er een scheur kan ontstaan.
Deze verzwakking wordt meestal geassocieerd met hypertensie. Het is ook te zien bij bindweefselaandoeningen zoals sclerodermie en met het Marfan syndroom, het syndroom van Turner, het Ehlers-Danlos-syndroom, traumatisch letsel (zoals bij prinses Diana) en bij ontsteking van de bloedvaten. Aortadissectie wordt ook veroorzaakt door cocaïnegebruik.
Aortadissectie wordt het meest gezien bij mensen tussen 50 en 70 jaar oud en komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen.
Wat gebeurt er met aortadissectie
Wanneer aortadissectie optreedt, dwingt bloed dat onder hoge druk doorreist zich in de aortawand en scheurt de lagen van de muur open. Er kan een zeer groot volume bloed in de aortawand terechtkomen, en dit bloed gaat verloren door de bloedsomloop – net alsof er ernstige bloedingen hadden plaatsgevonden. Het ontleedende bloed kan zich langs de lengte van de aorta verplaatsen, de bloedvaten afsluiten die uit de aorta komen en schade veroorzaken aan de organen die door die bloedvaten worden aangevoerd.
De aortadissectie kan leiden tot aorta-regurgitatie, pericardiale effusie, myocardinfarct, neurologische symptomen, nierfalen en gastro-intestinale bloeding. Bovendien kan de aortadissectie de aorta volledig scheuren, wat leidt tot massale inwendige bloedingen.
Om al deze redenen is de mortaliteit met aortadissectie, zelfs bij een snelle en agressieve behandeling, vrij hoog.
Symptomen
Meestal veroorzaakt aortadissectie het plotseling optreden van een zeer scherpe, ernstige, "scheurende" pijn in de borstkas of rug, die vaak naar de buik straalt. De pijn kan gepaard gaan met syncope (verlies van bewustzijn), ernstige kortademigheid of symptomen van een beroerte. Over het algemeen zijn de symptomen met aortadissectie zo angstaanjagend en zo ernstig dat het slachtoffer er weinig over vraagt of er onmiddellijke medische hulp nodig is.
Behandeling
De behandeling hangt af van welk deel van de aorta erbij betrokken is, en van de toestand van de patiënt.
In alle gevallen worden patiënten met aortadissectie naar de intensive care gebracht en onmiddellijk op intraveneuze medicijnen (meestal met nitroprusside) geplaatst om de bloeddruk aanzienlijk te verlagen. Verlaging van de bloeddruk kan de voortdurende dissectie van de wand van de aorta vertragen.
Deze patiënten krijgen ook intraveneuze bètablokkers (propranolol of labetalol) om de hartslag te verlagen en de kracht van elke puls te verminderen. Deze stap is ook gericht op het beperken van verdere dissectie.
Zodra de vitale functies van de patiënt voldoende zijn gestabiliseerd, wordt een beeldvormingsonderzoek (meestal een CT-scan of MRI) uitgevoerd om volledig te definiëren welk deel van de aorta erbij betrokken is.
Afhankelijk van de locatie wordt de dissectie aangeduid als Type A of Type B.
Type A Dissecties.Type A-dissecties worden gezien in de opgaande aorta (het vroege deel van de aorta dat bloed aan het hart, de hersenen en de armen levert). Type A-dissecties worden meestal behandeld met chirurgische reparatie, die meestal bestaat uit het verwijderen van het beschadigde deel van de aorta en deze te vervangen door een dacron-transplantaat. Zonder chirurgie lopen deze patiënten een extreem hoog risico op aortaklepinsufficiëntie, hartinfarct of beroerte en sterven ze meestal aan dergelijke complicaties. Chirurgie is echter moeilijk en gecompliceerd en het risico om te overlijden aan een operatie is zo hoog als 35%.
Chirurgie wordt aanbevolen voor type A-dissecties omdat de mortaliteit zelfs hoger is met medische therapie alleen.
Type B Dissecties.Bij Type B is de dissectie beperkt tot de afdalende aorta (het deel van de aorta dat voor de wervelkolom ligt en bloed aan de buikorganen en de benen levert). In deze gevallen is mortaliteit niet meetbaar beter – en kan hoger zijn – met chirurgie dan met medische zorg. De behandeling bestaat dus meestal uit het voortzetten van medische therapie, dat wil zeggen voortzetting van het bloeddrukmanagement en bètablokkers. Als er bewijs is van schade aan de nieren, het darmkanaal of de onderste ledematen, kan een operatie noodzakelijk worden.
Herstel van aortadissectie
Nadat de acute aortadissectie is behandeld, moet de herstellende patiënt gedurende de rest van zijn / haar leven bètablokkers blijven gebruiken en is een uitstekende bloeddrukcontrole een must. Herhaalde MRI-scans worden uitgevoerd voorafgaand aan ontslag uit het ziekenhuis, nog een paar keer in het volgende jaar en daarna elke één tot twee jaar. Deze nauwgezette follow-up is noodzakelijk omdat, helaas, ongeveer 25% van de overlevenden van aortadissectie in de komende jaren herhaalde chirurgie voor terugkerende dissectie zal vereisen.
Omdat de aortadissectie op zijn minst levensveranderend of zelfs dodelijk is, is het veel beter om het te voorkomen dan het te behandelen. U kunt uw kansen op aortadissectie verminderen door goed op uw cardiovasculaire risicofactoren te letten, met name hypertensie, en op een agressieve manier te werken om uw risicoprofiel te verbeteren.
