Een sed-snelheid, kort voor de bezinkingssnelheid van erytrocyten, is een bloedtest die niet-specifieke ontsteking in het lichaam detecteert. Niet-specifiek betekent dat de sed-rate-test niet de bron van het probleem of de ziekte identificeert die de ontsteking veroorzaakt. Een verhoogd (abnormaal hoog) sed-percentage suggereert dat er een aanhoudend ontstekingsproces is, maar niet hoe of waarom.
Als u een arts raadpleegt omdat u aanhoudende gewrichtspijn heeft, voert de arts een lichamelijk onderzoek uit en bestelt u diagnosetests. U mag van uw arts verwachten dat hij röntgenfoto’s van de aangetaste gewrichten bestelt, evenals bepaalde bloedonderzoeken. Een sed-snelheid is typisch een van de eerste bloedonderzoeken die worden besteld wanneer artritis wordt vermoed. Een sed-snelheid kan ook verhoogd zijn wanneer een infectie of tumor aanwezig is. Ziekten die verband houden met de afbraak of verminderde functie van weefsel of organen kunnen een verhoogde sed-snelheid veroorzaken. Zwangerschap is nog een andere aandoening die verband houdt met een verhoogde sed-snelheid.
Afgezien van diagnostische doeleinden wordt een sed-frequentie vaak periodiek besteld om de ziekteactiviteit te controleren. Naarmate uw jichtaandoening verbetert en minder actief wordt, wordt verwacht dat uw sed-snelheid zal dalen en het normale bereik zal benaderen. Sed rate is eigenlijk een onderdeel van de DAS28-meting voor ziekteactiviteit.
Hoewel er verschillende versies van DAS28 zijn, meten ze allemaal de ziekteactiviteit met behulp van de zelfbeoordeling van de patiënt, het aantal gewrichten en gezwollen gewrichten (tot 28), evenals de sed-rate of CRP (C-reactive protein) -test. Interessant is dat studies hebben aangetoond dat er vaak een discrepantie was tussen de resultaten van sed-rate-gebaseerde DAS28 en CRP-gebaseerde DAS28.
De op sed rate gebaseerde DAS28 vertoonde vaak een hogere ziekteactiviteit dan op basis van DAS28 op basis van CRP. De zorg was dat de verschillende resultaten van invloed kunnen zijn op behandelbeslissingen.
Hoe wordt een sed rate uitgevoerd?
Wanneer een sed-snelheid wordt uitgevoerd, wordt het bloedmonster in een lange, dunne, verticale buis geplaatst. De test meet hoe snel de erytrocyten (rode cellen) in één uur neerslaan. Het resultaat wordt weergegeven als millimeter per uur, dat wil zeggen millimeters plasma bovenop het sediment van rode cellen.
Onder normale omstandigheden, wanneer er geen ontstekingsproces of ziekte is, vallen rode cellen langzaam weg. Verhoogde niveaus van abnormale eiwitten in het bloed of andere eiwitten die acute fase-reactanten worden genoemd, zoals fibrinogeen of immunoglobulinen die in ontsteking worden verhoogd, zorgen ervoor dat rode cellen sneller vallen.
Normale referentiebereiken voor Sed Rate
De gebruikelijke methode die wordt gebruikt voor sed rate wordt de Westergren-methode genoemd. Zoals hierboven vermeld, worden de resultaten vermeld in mm / uur (millimeter per uur). Meestal neemt de sed-snelheid toe met de leeftijd en is deze hoger bij vrouwen. Veel laboratoria passen zich niet aan voor geslacht of leeftijd en zijn van mening dat een normale sed-snelheid is:
- Mannen: 0-15 mm / uur
- Vrouwen: 0-20 mm / uur
Wanneer aangepast voor leeftijd en geslacht, is het geaccepteerde referentiebereik voor de test is:
Volwassenen (Westergren-methode):
- Mannen jonger dan 50 jaar: minder dan 15 mm / uur
- Mannen ouder dan 50 jaar: minder dan 20 mm / uur
- Vrouwen jonger dan 50 jaar: minder dan 20 mm / uur
- Vrouwen ouder dan 50 jaar: minder dan 30 mm / uur
Kinderen (methode Westergren):
- Pasgeborenen: 0 tot 2 mm / uur
- Pasgeboren tot de puberteit: 3 tot 13 mm / uur
De bottom line
Hoewel er geen enkele test kan diagnosticeren artritis, de sed-snelheid helpt bij het bevestigen van inflammatoire vormen van artritis, zoals reumatoïde artritis, lupus, spondylitis ankylopoetica en psoriatische artritis. Aan de andere kant is osteoartritis meestal geassocieerd met een normaal of bescheiden verhoogd resultaat voor sedimentatiesnelheid.
De sed-frequentie wordt vaak geordend in combinatie met de CRP-test die ook niet-specifieke ontsteking detecteert.
