Prikkelbare darmsyndroom (IBS) wordt grotendeels geclassificeerd als een voorwaarde voor uitsluiting. Met andere woorden, IBS wordt meestal gediagnosticeerd nadat alle andere oorzaken van symptomen, zoals infectie of ziekte, zijn uitgesloten. Dit is kostbaar, tijdrovend en tamelijk ongemakkelijk voor zowel patiënten als artsen. Aan het eind van de jaren ’70 en het begin van de jaren 80 begonnen onderzoekers IBS nader te beschouwen als een ernstige aandoening en geen psychosomatisch probleem.
Op het 13e Internationale Congres voor Gastro-enterologie in Rome in 1988, in Rome, bepaalde een groep artsen criteria om IBS nauwkeuriger te diagnosticeren. Bekend als de ‘Rome Criteria’, deze reeks richtlijnen die de symptomen schetst en parameters toepast zoals frequentie en duur, maakt een meer accurate diagnose van IBS mogelijk.
De Rome-criteria hebben sinds de oorspronkelijke start verschillende revisies en updates ondergaan. Dit heeft ertoe geleid dat het steeds nuttiger is bij het diagnosticeren van IBS. De nieuwste incarnatie was 6 jaar lang in ontwikkeling en nam de input van 117 experts.
De Rome IV-criteria
De Rome IV-criteria voor PDS zijn:
Terugkomende buikpijn, gemiddeld ten minste 1 dag / week in de laatste 3 maanden, in verband met twee of meer van de volgende criteria *:
Met betrekking tot ontlasting
Geassocieerd met een verandering in frequentie van ontlasting
Geassocieerd met een verandering in vorm (uiterlijk) van ontlasting.
* Criterium voldaan voor de laatste 3 maanden met symptoombegin ten minste 6 maanden voorafgaand aan de diagnose
In de echte taal betekent dit dat een persoon voor de diagnose van IBS minstens 1 dag per week symptomen heeft gehad 3 maanden. De symptomen kunnen ook verband houden met ontlasting (voorbijgaan aan ontlasting of poepen), gepaard gaan met een verandering in hoe vaak iemand naar de wc gaat en optreden samen met een verandering in hoe de ontlasting eruit ziet (zoals harder of losser worden).
Er moeten twee van deze drie tekens voorkomen met de symptomen.
Tijd is een andere belangrijke factor in de Rome Criteria: niet alleen moeten de tekenen en symptomen aanwezig zijn in de afgelopen 3 maanden, ze moeten minstens 6 maanden geleden zijn begonnen. Dit betekent dat IBS niet eerder dan 6 maanden na het begin van de symptomen kan worden gediagnosticeerd.
Er is veel meer aan de Rome Criteria en er is een veelheid aan informatie beschikbaar voor artsen over het gebruik ervan om patiënten te diagnosticeren en te behandelen. Bij elke update verfijnt de Rome Criteria verder hoe IBS en andere functionele condities worden gediagnosticeerd. Het is van een paar regels naar veel genuanceerder en gedetailleerder gegaan, wat artsen helpt bij het beoordelen van de tekenen en symptomen van IBS. Verre van een homogene toestand te zijn, is IBS een spectrum en kunnen mensen verschillende vormen ervan ervaren, waaronder diarree – overheersend en obstipatie – overheersend, en alternerend tussen constipatie en diarree. Bovendien kunnen er verschillen zijn in hoe mannen en vrouwen de toestand beschrijven en erop reageren, en daarom proberen de Rome Criteria dat ook vast te leggen.
Andere symptomen van IBS
De symptomen hierboven vermeld in het korte fragment uit de Rome Criteria zijn niet noodzakelijkerwijs de enige indicatoren van IBS.
Extra-intestinale symptomen van IBS kunnen zijn:
- Misselijkheid
- Vermoeidheid
- Volle sensatie na zelfs een kleine maaltijd
- Braken
Geschiedenis van de Rome-criteria
De Rome-criteria werden aanvankelijk niet algemeen aanvaard, maar werden na hun eerste herziening beter ontvangen. Deze tweede versie, gemaakt in 1992 en bekend als Rome II, heeft een langere periode toegevoegd aan de symptomen en pijn als indicator. Rome III breidde verder uit wat wel en niet als IBS wordt beschouwd en werd in 2006 goedgekeurd.
De eerste poging om de symptomen van IBS te classificeren stond bekend als de Manning Criteria. Later werd ontdekt dat deze criteria niet specifiek genoeg zijn en onbetrouwbaar zijn voor gebruik bij mannen met IBS.
Ondanks deze tekortkomingen was de Manning Criteria een zeer belangrijke stap in het definiëren van de symptomen van IBS.
De Manning Criteria zijn:
- Begin van de pijn in verband met meer frequente stoelgang
- Verliezen ontlasting geassocieerd met het begin van pijn
- Pijn verlicht door passage van ontlasting
- Merkbaar opgeblazen gevoel op de buik
- Gevoel van onvolledige evacuatie meer dan 25% van de tijd
- Diarree met slijm meer dan 25% van de tijd
