Overzicht
Van een persoon wordt gezegd dat deze een bottenbetrokkenheid van het beenmerg of "discordant lymfoom" heeft wanneer twee verschillende soorten lymfomen bij dezelfde persoon op twee verschillende plaatsen in het lichaam worden geïdentificeerd.
Bij niet-Hodgkin-lymfoom, of NHL, treedt disfunctionerende beenmergbetrokkenheid meestal op wanneer een agressief lymfoom wordt aangetroffen in een biopsie van de lymfeklier, maar een indolent of langzaam groeiend lymfoom wordt gevonden in de beenmergbiopsie.
De impact, indien aanwezig, van concordantie en discordantie van de betrokkenheid van het beenmerg bij lymfoom lijkt afhankelijk te zijn van de gevonden soorten lymfoom en van enige aanvullende context over het beloop van de ziekte. Over het algemeen is het moeilijk om goede conclusies te trekken over de prognose op basis van concordante of botsende beenmergbetrokkenheid, omdat in veel gevallen gepubliceerde gegevens waarop artsen vertrouwen, zeer beperkt zijn.
Beenmergbetrokkenheid
De meeste indolente of langzaam groeiende B-cel lymfomen hebben beenmergbetrokkenheid op het moment van diagnose. Met betrekking tot diffuus groot-B-cellymfoom (DLBCL), dat een agressief type non-Hodgkin-lymfoom is, melden de meeste onderzoeken dat slechts ongeveer 10 tot 15 procent van de gevallen de betrokkenheid van het beenmerg bij de diagnose heeft. Toch is het testen van het beenmerg belangrijk.
Concordantie en discordantie
Wanneer er sprake is van betrokkenheid van het beenmerg bij non-Hodgkin-lymfoom, is het meestal het geval dat de kankercellen in het beenmerg vergelijkbaar zijn met de kankercellen die worden gevonden op andere plaatsen, zoals in de lymfeklieren – en dit staat bekend als concordantie.
Discordantie verwijst naar die lymfoomgevallen waarbij de histologie, of de kenmerken en het uiterlijk van de kankercellen, op belangrijke manieren verschilt tussen het beenmerg en de andere plaatsen van betrokkenheid.
– Discordant is anders dan composiet, wat verwijst naar twee of meer afzonderlijke gebieden van lymfoomcellen in het zelfde lymfekliermonster.
– Discordantie is ook anders dan transformatie, wat verwijst naar een lymfoom dat traaggroeiend of indolent begint maar vervolgens tijdens het verloop van de ziekte wordt omgezet in agressief lymfoom (meestal DLBCL). Richter-transformatie is een voorbeeld van transformatie waarbij chronische lymfatische leukemie betrokken is die transformeert in DLBCL of Hodgkin-lymfoom.
Diagnose, behandeling en uitkomst
Er is niet veel overeenstemming over hoe vaak discordante lymfomen worden gediagnosticeerd, hoe ze zich klinisch gedragen, of hoe ze het best kunnen worden behandeld, helaas. Gegevens zijn meestal afkomstig van afzonderlijke gevallen die zijn gemeld in de wetenschappelijke literatuur en kleine studies die achterwaarts kijken om patronen en associaties te achterhalen.
Concordante betrokkenheid van het beenmerg is in het verleden gekoppeld aan slechtere overlevingsresultaten bij patiënten met lymfoom met lymfeklierkanker. De bevinding veroorzaakt een upgrade naar een Ann Arbor-stadium van IV en dus een hogere score op een index die wordt gebruikt om de prognose te meten, de FLIPI-score.
Discordante beenmergbetrokkenheid lijkt relatief zeldzaam te zijn onder de langzaam groeiende lymfomen; Bij 40 tot 70 procent van de patiënten met folliculair lymfoom wordt geschat dat er sprake is van een overeenstemmende betrokkenheid.
Onduidelijke beenmergbetrokkenheid bij marginaal gebiedslymfoom lijkt eveneens zeldzaam te zijn.
De bottom line
Volgens de auteurs van het artikel uit 2016 in "Blood" – getiteld ‘Discordante beenmergbetrokkenheid bij non-Hodgkin-lymfoom’ – zijn er meer studies met grotere aantallen nodig om beter te kunnen bepalen welke concordantie en discordantie betekent voor veel patiënten met lymfoom.
- Concordante betrokkenheid van het beenmerg bij DLBCL lijkt een slechter resultaat en een slechtere algehele overleving aan te geven in vergelijking met gevallen zonder betrokkenheid van het beenmerg.
- Onduidelijke beenmergbetrokkenheid bij een indolent of langzaam groeiend B-cellymfoom bij nieuw gediagnosticeerde DLBCL lijkt geen negatieve invloed te hebben op de prognose. En hoewel FDG-PET een nuttig hulpmiddel is bij de diagnose van concordante beenmergbetrokkenheid bij DLBCL, is het waarschijnlijk veel minder gevoelig voor het detecteren van botsende beenmergbetrokkenheid.
