Hypothermie (lage lichaamstemperatuur) verwijst naar zowel een medische aandoening als een symptoom van blootstelling aan koude. Het treedt op als het lichaam onder een bepaalde temperatuur zakt en zichzelf niet kan opwarmen. Normale lichaamstemperatuur wordt als 98,6 graden beschouwd. Onderkoeling wordt als iets onder de 95 graden beschouwd. Onbehandeld, kan onderkoeling een medisch noodgeval worden.
Het integumentary-systeem (huid) helpt de lichaamstemperatuur te regelen door warmteverlies te beheersen.
Het lichaam genereert warmte door cellulair metabolisme, wat een mooie manier is om te zeggen dat leven – tenminste in een mens – ons warm houdt. Zolang ons lichaam minstens evenveel warmte kan produceren als we verliezen, handhaven we onze kerntemperatuur. Als we meer verliezen dan we maken, lijden we aan onderkoeling.
Soorten onderkoeling
Er zijn drie algemene types van per ongeluk onderkoeling:
- Acute blootstelling aan kou, zoals onderdompeling in koud water of vast komen te zitten in de sneeuw. Dit is erger dan simpelweg buiten zijn bij koud weer.
- Vermoeidheid of ander gebrek aan metabole actie die niet voldoende warmte produceert, inclusief intoxicatie met alcohol of ondervoeding.
- Chronische blootstelling aan lichte of matige koude temperaturen zonder pauze. Zelfs te lang buiten kletsen zonder een jasje op een koele herfstavond is genoeg om milde hypothermie te ontwikkelen, hoewel het ook gemakkelijk te behandelen is.
Hypothermie is ook heel gebruikelijk tijdens chirurgie, die te wijten is aan een combinatie van een koude omgeving en huidbeschadiging (aangezien per definitie de huid is opengesneden) waardoor warmte sneller dan normaal kan ontsnappen.
Perioperatieve hypothermie is goed gedocumenteerd en chirurgen zijn op zoek naar manieren om dit te voorkomen, terwijl ze toch een omgeving bieden die gezond en comfortabel is voor het chirurgisch team.
Geschiedenis
Mensen weten al millennia dat blootstelling aan de kou kan leiden tot de dood en dat vermoeidheid of uitputting het erger maken.
Om hypothermie daadwerkelijk te definiëren en te herkennen, was een thermometer nodig die klein genoeg was om regelmatig op mensen te worden gebruikt. Het werd uitgevonden in 1866 en is tot tientallen jaren later nog niet overal beschikbaar voor medisch gebruik. Het duurde lang voordat thermometers beschikbaar kwamen om een idee te krijgen van hoe warm het lichaam zou moeten zijn.
Veel mensen moesten hun temperaturen laten meten en vastleggen om erachter te komen wat normaal was. En alle temperaturen moesten op dezelfde manier worden genomen – standaardisatie die vele jaren niet bestond. De eerste studie van menselijke temperaturen werd gepubliceerd in 1868 en het omvatte een bespreking van temperaturen voor meer dan 25.000 proefpersonen met verschillende ziekten. De meeste temperaturen werden onder de arm genomen (midaxillair), een notoir onnauwkeurige methode.
Zelfs in de beginjaren van het gebruik van temperatuur als diagnostisch hulpmiddel, wisten artsen dat patiënten lage temperaturen niet aankonden, maar dat de aandoening niet de juiste naam had. De term ‘onderkoeling’ kwam pas rond 1880 voor in de druk en werd gebruikt om verschillende dingen te betekenen, van koude handen tot niet ’tolerant’ zijn tegen de kou. Het was niet duidelijk gedefinieerd zoals artsen het vandaag kennen tot de 20ste eeuw.
Het was bekend dat hypothermie (ondanks het feit dat er geen echte naam was) kon worden veroorzaakt door blootstelling aan de kou, en de rol van alcoholintoxicatie bij onderkoeling werd meteen vastgesteld.
Het idee dat onderkoeling kan optreden tijdens een operatie is een relatief moderne realisatie.
Symptomen
De tekenen en symptomen van hypothermie zijn afhankelijk van de ernst van de aandoening. In het begin is er alleen rillingen en een over het algemeen ongemakkelijk gevoel. De patiënt kan onhandige vingers hebben. Naarmate het vordert, veroorzaakt onderkoeling steeds meer problemen met fijne motoriek, vermoeidheid, verwarring, verlies van bewustzijn en uiteindelijk de dood.
Oorzaken
Hypothermie wordt veroorzaakt door meer warmte te verliezen dan het lichaam kan genereren. De meest voorkomende oorzaak van hypothermie is blootstelling aan een koude omgeving. Andere oorzaken of risicofactoren zijn trauma of chirurgische wonden, vermoeidheid en alcoholintoxicatie.
Diagnose
Om een diagnose van hypothermie te krijgen, moet een nauwkeurige temperatuur worden gemeten die lager is dan een bepaalde drempelwaarde. Een combinatie van de werkelijke temperatuur en de tekenen en symptomen van de patiënt bepaalt of de hypothermie als licht, matig of ernstig wordt beschouwd.
Preventie
Voorkomen van onderkoeling vereist meer warmte besparen dan de patiënt verliest door de huid. Behandeling van hypothermie maakt gebruik van exact dezelfde technieken als die worden gebruikt om hypothermie te voorkomen, maar resulteert in warmte die in het lichaam wordt overgedragen in plaats van het verlies van warmte te stoppen.
Een heel woord
In de meeste gevallen kan het voorkomen of behandelen van onderkoeling eenvoudig worden gedaan zolang een patiënt wordt geïdentificeerd als in een koude omgeving en dan wordt de patiënt ofwel uit de koude omgeving verwijderd (gaat naar binnen in een kille nacht) of er worden voorzorgsmaatregelen genomen om de warmte in het lichaam op te sluiten (dekens, handschoenen, jassen en een kop warme chocolademelk).
Milde hypothermie is niet echt een groot probleem, tenzij het niet wordt herkend, maar het is uiterst belangrijk om matige of ernstige hypothermie niet te onderschatten. Rillen is goed. Het betekent dat hypothermie zich nog steeds in het milde stadium bevindt en gemakkelijk kan worden omgekeerd. Als het bibberen stopt, moet je de situatie serieus nemen en stappen ondernemen om de hitte te behouden die de patiënt nog heeft en dan beginnen met het opwarmen.
Koud en droog is beter dan koud en nat. Als een patiënt is doorweekt, verliest hij 25 keer sneller warmte dan wanneer hij droog is. Trek de natte kleren uit. Het lijkt misschien contra-intuïtief om kleding van een ernstig koude patiënt te verwijderen, maar als ze uit natte kleren worden gehaald en in iets droog worden gewikkeld, kan het leven van een patiënt worden gered.
