Mensen verwarren soms multiple sclerose (MS) en de ziekte van Alzheimer (AD), twee stoornissen die worden gekenmerkt door de achteruitgang van bepaalde neurologische functies. Elk heeft de neiging om progressief te zijn in de ontwikkeling van symptomen, en beide hebben het potentieel om ernstige invaliditeit te creëren bij de getroffenen.
Maar buiten deze effecten hebben zowel MS als AD oorzaken, kenmerken en behandelingen die volledig uniek zijn.
Als zodanig kunnen ze worden beschouwd als meer als verre neven, met opmerkelijke en soms opvallende overeenkomsten, in plaats van directe relaties.
Verschil in oorzaken
Multiple sclerose wordt door velen beschouwd als een auto-immuunziekte waarbij de eigen immuunrespons van een persoon schade veroorzaakt aan de beschermende coating op de zenuwen (de myeline-omhulsel genaamd). Als zodanig is MS geclassificeerd als een demyeliniserende aandoening waarbij de symptomen verband houden met de schade opgelopen door delen van het centrale zenuwstelsel, inclusief de hersenen, het ruggenmerg en de oogzenuwen.
Hoewel er discussie blijft bestaan over de exacte mechanismen van MS, zijn sommige wetenschappers van mening dat de ziekte kan worden geassocieerd met het Epstein-Barr-virus, genetische of omgevingsfactoren, of zelfs problemen met de metabolisering van vitamine D.
De oorzaak van de ziekte van Alzheimer een beetje duisterder. Net als bij MS worden factoren als genetica, levensstijl en omgeving verondersteld een rol te spelen, hoewel wat en hoeveel elk bijdraagt nog onduidelijk is.
Hoewel AD niet als een demyeliniserende ziekte wordt beschouwd, wordt demyelinisatie soms vooraf gezien aan het optreden van symptomen (meestal gerelateerd aan mild geheugenverlies). Maar in tegenstelling tot MS is de progressie van de ziekte niet gerelateerd aan demyelinisatie. Wat we in plaats daarvan zien, is de progressieve schade en dood aan de zenuwcellen (neuronen) in de hersenen zelf.
Verschillen in symptomen
Niet alleen de manier waarop MS zenuwbeschadiging veroorzaakt, verschilt van AD, dus ook de symptomen. Hoewel er enige overlapping is tussen de ziekten, is MS geassocieerd met een breed scala aan cognitieve, motorische en fysiologische symptomen, terwijl de ziekte van Alzheimer zich voornamelijk manifesteert met cognitieve achteruitgang.
Bij MS kunnen pijn, trillen en spierstoornissen samengaan met urinaire, visuele en stemmingsproblemen. Met AD manifesteert de ziekte zich daarentegen met het progressieve verlies van cognitie (gedachten, herinneringen, associaties) gepaard met een array van stemmings- en gedragsstoornissen.
Deze verschillen houden verband met de individuele routes van elke ziekte, inclusief welke cellen worden beïnvloed, hoe ze worden aangevallen en wanneer.
- Bij MS zijn de symptomen grotendeels afhankelijk van de plaats waar demyelinisatie plaatsvindt. Het proces veroorzaakt niet alleen zenuwen, het kan communicatie tussen zenuwcellen ernstig onderbreken. Het is een abnormaal proces dat op elke leeftijd vanaf 20 jaar kan plaatsvinden.
- Bij AD zijn de symptomen gerelateerd aan de opbouw van eiwitten, de zogenaamde plaque, tussen zenuwcellen in de hersenen. Hoewel dit een normaal proces is naarmate een persoon ouder wordt, wordt het versneld en versterkt bij personen met de ziekte van Alzheimer. Als zodanig wordt het vaak vaker gediagnosticeerd bij 50-60-plussers.
Verschillen in behandelingen en uitkomsten
Op basis van de verschillen in symptomen kan het geen verrassing zijn dat de behandeling van MS en AD ook anders is.
Behandeling van MS is grotendeels gecentreerd twee dingen: het verminderen van ontstekingen in gewrichten en weefsels met steroïden en ontstekingsremmende geneesmiddelen, en het temperen van de immuunrespons met immunosuppressieve geneesmiddelen. Andere medicijnen en behandelingen kunnen worden gebruikt om incontinentie, seksuele disfunctie, problemen met het gezichtsvermogen of stemmingsstoornissen te beheersen of te corrigeren.
Hoewel er geen remedie is voor MS, kan met goede zorg en behandeling de kwaliteit van leven aanzienlijk verbeteren, met 40 procent die ver in de jaren 70 leeft.
Behandeling van AD is veel minder zeker in de uitkomsten. Hoewel er tegenwoordig een aantal cognitief bevorderende geneesmiddelen beschikbaar zijn, kan de respons variëren. Er is geen behandeling bekend die de progressie van de ziekte geneest, terugdraait of zelfs significant vertraagt. Na diagnose leeft minder dan drie procent van de mensen met de diagnose AD langer dan 14 jaar.
