Eenvoudige chirurgische excisie (verwijdering) is de meest gebruikte methode om zowel primaire als recidiverende tumoren van huidkanker te behandelen. De procedure omvat het operatief verwijderen van de tumor en een bepaalde hoeveelheid normaal verschijnende huid eromheen. Deze omringende regio wordt de "marge" of "chirurgische marge" genoemd.
Het verwijderen van de marge maximaliseert de kans dat alle kankercellen worden verwijderd.
Nadat de laesie is uitgesneden, wordt deze naar een patholoog gestuurd die de marges van de excisie controleert om er zeker van te zijn dat ze schoon zijn.
Marges voor basale cellen en plaveiselcelcarcinomen
Excisies worden gebruikt voor de behandeling van zowel primaire als recidiverende tumoren. Voor basaalcelcarcinoom (BCC) en plaveiselcelcarcinoom (SCC) zijn de marges meestal 2 tot 4 mm. Dit resulteert in een genezingspercentage van 95% en 92% voor respectievelijk primaire BCC en SCC. Deze genezingspercentages zijn afhankelijk van de locatie, de grootte en het patroon van de tumor. Excisie kan worden uitgevoerd in de polikliniek of in de klinische setting, afhankelijk van de omvang van de kanker.
BCC en SCC worden niet-melanoom huidkanker genoemd en zijn de meest voorkomende vormen van huidkanker, waarbij BCC vaker voorkomt dan SCC; maar liefst 75 procent van de niet-melanoom huidkankers zijn BCC. Ondanks dat het de meest voorkomende huidkankers zijn, zijn niet-melanoom huidkanker slechts goed voor 0,1 procent van de sterfgevallen door kanker.
Marges voor melanoomlaesies
Voor melanoomlaesies is de omvang van de marge veel groter en hangt deze af van het stadium van de ziekte:
- Stadium 0: marge van 0,5 cm.
- Fase I: 1 tot 2 cm, afhankelijk van de dikte van het melanoom (de Breslow-dikte genoemd).
- Stadium II: als het melanoom 1 tot 2 mm dik is, wordt ook een marge van normale huid van 1 tot 2 cm verwijderd. Als de tumor 2 tot 4 mm dik is, wordt ten minste 2 cm normale huid rondom de tumorplaats verwijderd. Als de tumor meer dan 4 mm dik is, wordt een marge van 3 cm aanbevolen indien anatomisch mogelijk.
- Stadium III: 1 tot 3 cm, afhankelijk van de dikte van de tumor, gevolgd door chemotherapie, immunotherapie of andere adjuvante behandelingen.
Basale celcarcinomen
Basaalcelcarcinomen, of BCC’s, zijn abnormale gezwellen of laesies in de basale cellen van de huid, die verschijnen in de diepste laag van de buitenste laag van de huid. BCC’s verschijnen vaak als rode vlekken, bultjes, gezwellen of open zweren op de huid. Ze kunnen ook verschijnen als littekens. BCC kan ontsierend zijn, maar zelden uitzaaien tot voorbij de tumor, hoewel het kan voorkomen. Vermoedelijke BCC’s moeten worden onderzocht en behandeld en mogen niet worden genegeerd.
Plaveiselcelcarcinomen
Plaveiselcelcarcinomen, of SCC’s, zijn abnormale gezwellen in de huidcellen van de bovenste lagen van de huid. SCC’s verschijnen vaak als open wonden, schilferige rode vlekken, wratten of gezwellen met een depressie in het midden. Deze kunnen bloeden of korstjes ontwikkelen, en ze kunnen ontsierend zijn. Hoewel ze tot de meest voorkomende huidkanker behoren en verantwoordelijk zijn voor een relatief laag percentage sterfgevallen als gevolg van kanker, kunnen ze metastaseren en mogen ze niet worden genegeerd.
