Ademen tijdens de slaap kan tijdens de zwangerschap veranderen: als een zwangerschap zich ontvouwt, kan er een duidelijke progressie zijn van zacht naar luid snurken en zelfs pauzes of verstoringen van de ademhaling die kenmerkend zijn voor een aandoening die slaapapneu wordt genoemd. Slaapapneu zoals het voorkomt tijdens de zwangerschap heeft duidelijk erkende risicofactoren, symptomen en behandelingen. Ontdek hoe obstructieve slaapapneu de zwangerschap kan beïnvloeden en wat kan worden gedaan om de aandoening effectief te behandelen om de gezondheid van zowel moeder als kind te garanderen.
Risicofactoren voor slaapapneu tijdens de zwangerschap
Snurken neemt progressief toe in ernst en frequentie tijdens de zwangerschap, en wanneer de luchtweg verder wordt verstoord, kan slaapapnoe optreden. Slaapapneu wordt gekenmerkt door pauzes in de ademhaling tijdens de slaap die minstens 10 seconden aanhouden, en die gepaard gaan met ontwaken (opwinding genaamd) en druppels in de zuurstofniveaus van het bloed (desaturaties genoemd). Slaapapneu kan belangrijke gevolgen hebben, en bepaalde vrouwen lopen een groter risico om de aandoening te ontwikkelen.
Gelukkig is het algehele risico op het ontwikkelen van slaapapneu tijdens de zwangerschap relatief laag, vanwege een aantal factoren: ten eerste zijn de niveaus van progesteron hoog tijdens de zwangerschap – een schijnbaar beschermende toestand, omdat het hormoon spieren activeert die de luchtwegen verwijden. Bovendien verhoogt progesteron de reactie van de hersenen op kooldioxidegehalten, en de levering van zuurstof aan de weefsels van het lichaam verbetert ook met een verhoogde hartslag en vergroting van de perifere bloedvaten.
Ten tweede, als gevolg van lichamelijk ongemak in verband met late zwangerschap, wordt minder tijd gespendeerd aan slapen op de rug, wat gepaard gaat met een verhoogd risico op slaapapneu.
Slaapapneu kan toch optreden. Hoewel de precieze prevalentie niet bekend is, wordt geschat dat het 10% van de zwangere vrouwen treft. Slaapapneu komt vaker voor bij vrouwen met overgewicht of obesitas, en overmatige gewichtstoename tijdens de zwangerschap kan ook het risico verhogen.
Vrouwen met een grote nekwijdte hebben ook meer slaapapneu. Bovendien kan neuscongestie als gevolg van hoge niveaus van progesteron bijdragen aan de aandoening. De longvolumes kunnen worden verminderd als gevolg van druk van de zich ontwikkelende foetus, wat resulteert in een verhoogde ademhalingsfrequentie. Blootstelling aan roken is ook een duidelijke risicofactor voor het ontwikkelen van slaapapneu.
De symptomen van slaapapneu tijdens de zwangerschap
Vrouwen die tijdens de zwangerschap last hebben van slaapapneu, ontwikkelen symptomen die vergelijkbaar zijn met de aandoening wanneer deze zich in een andere context voordoet. Deze symptomen omvatten:
- Snurken
- Ademhalingspauzes of kortademigheid in de slaap
- Wakker worden met stikken, snuiven of hijgen
- Overmatige slaperigheid overdag
- Frequent urineren ’s nachts (nocturie)
De aandoening is waarschijnlijk ondergediagnosticeerd. Het kan belangrijk zijn om evaluatie te vragen bij een slaapspecialist, vooral na de zesde maand van de zwangerschap, wanneer de symptomen kunnen verslechteren. Vrouwen met een hoog risico op obesitas, pre-eclampsie, zwangerschapsdiabetes en intra-uteriene groeiachterstand moeten worden geëvalueerd. Dit kan een slaaponderzoek omvatten dat ’s nachts een polysomnogram wordt genoemd.
Behandeling van aan de zwangerschap gerelateerde slaapapneu
Het is belangrijk om aan zwangerschap gerelateerde slaapapneu te behandelen, omdat dit kan bijdragen aan nadelige gevolgen bij zowel de moeder als de foetus.
Slaapapneu wordt geassocieerd met zwangerschapshypertensie, diabetes en niet-geplande keizersneden. Het kan ook leiden tot foetale groeivertraging en langdurige bevalling. Ernstig aangetaste vrouwen kunnen obesitas-hypoventilatiesyndroom ontwikkelen.
Na de bevalling en het daaruit voortvloeiende gewichtsverlies zal de slaapapneu verbeteren. Studies tonen aan dat een meting van slaapapneu ernst genaamd de apneu-hypopneu index (AHI) normaliseert na de bevalling.
Tijdens de zwangerschap kan het nuttig zijn voor vrouwen om op hun zij te slapen. De gouden standaardbehandeling is het gebruik van continue positieve luchtwegdruk (CPAP). In ernstige gevallen met geassocieerde obesitas of tijdens een tweelingzwangerschap kan bilevel-therapie worden gebruikt.
De drukinstellingen die bij deze behandelingen worden gebruikt, moeten tijdens de zwangerschap worden aangepast. Naarmate er meer gewichtstoename optreedt, zal de druk eveneens moeten worden verhoogd. In zeldzame gevallen kan het gebruik van extra zuurstof of een chirurgische ingreep, tracheostomie genaamd, vereist zijn.
Als u tijdens de zwangerschap tekenen of symptomen heeft die wijzen op slaapapneu, neem dan contact op met uw arts om te bespreken of u de benodigde tests en behandelingen wilt regelen om gemakkelijker te kunnen rusten en ademen.
