Hoewel het aantal vals-positieve en vals-negatieve HIV-testresultaten laag is, komen ze soms wel voor. Hun incidentie wordt grotendeels beïnvloed door een aantal factoren, waaronder het type test dat wordt gebruikt, de beperkingen van de huidige testtechnologieën en zelfs het tijdstip waarop de test van een persoon wordt uitgevoerd.
Vandaag is het percentage fout-negatieve cijfers in de algemene Amerikaanse bevolking rond de 0,003 procent of drie keer per 100.000 tests.
Valspositieve waarden zijn veel lager – tussen 0,0004 procent en 0,0007 procent – als gevolg van de praktijk waarbij het eerste positieve resultaat wordt bevestigd met een secundaire test.
False Positive vs. False Negative
Door de breedste definitie is een fout-positief resultaat een resultaat dat ten onrechte een persoon identificeert die niet met HIV is geïnfecteerd als zijnde HIV-geïnfecteerd. Omgekeerd is een vals negatief een fout die ten onrechte een met hiv besmette persoon identificeert als niet-geïnfecteerd.
Een HIV-test werkt door het detecteren van HIV-antilichamen in een bloed- of speekselmonster. Antilichamen zijn Y-vormige eiwitten die door het immuunsysteem worden geproduceerd om het lichaam te helpen beschermen tegen vreemde stoffen, zoals HIV.
Daarom slaagt de test in een fout-negatief resultaat niet in of is het niet in staat om HIV-antilichamen te detecteren. Dit gebeurt meestal niet vanwege de test zelf, maar omdat de met HIV besmette persoon vroegtijdig wordt getest tijdens de zogenaamde ‘vensterperiode’. Het is tijdens deze periode dat het immuunsysteem niet voldoende HIV-antilichamen heeft geproduceerd om een detecteerbare respons te registreren met de huidige testtechnologieën.
Daarentegen is er een vals positief wanneer een HIV-test een niet-HIV-antilichaam onjuist identificeert als een HIV-antilichaam. In het zeldzame geval dat dit gebeurt, komt dit meestal doordat antigenen vergelijkbaar met die van HIV worden gedetecteerd. Van sommige auto-immuunziekten, zoals lupus, is bekend dat ze zo’n reactie uitlokken.
HIV-testnauwkeurigheid
Binnen een algemene populatie wordt de snelheid van valse negatieven en vals-positieven grotendeels bepaald door de gevoeligheid en specificiteit van de gebruikte test. In het kader van een HIV-test:
- Gevoeligheid wordt gedefinieerd als het percentage echte positieven die daadwerkelijk als zodanig worden geïdentificeerd. Lagere gevoeligheidsniveaus komen overeen met meer fout-negatieve resultaten.
- Specificiteit is gedefinieerd als het percentage echte negatieven die feitelijk als zodanig worden geïdentificeerd. Lagere percentages van specificiteit staan gelijk aan meer fout-positieve resultaten.
Hiv-testen van de huidige generatie worden als uiterst nauwkeurig beschouwd. De op bloed gebaseerde HIV-ELISA heeft een aangetoonde gevoeligheid van tussen 99,3 procent tot 99,7 procent, met een specificiteit van tussen 99,91 procent en 99,97 procent. In combinatie met een Western-blot vertaalt dit zich in ongeveer één vals-positieve uit elke 250.000 tests in de algemene Amerikaanse bevolking. Nieuwere, vierde generatie combinatietests, die zowel voor HIV-antilichamen als voor antigenen testen, hebben een klinische gevoeligheid van 99,9 procent.
Op bloed gebaseerd versus snel oraal
De snelle orale HIV-test is populair geworden in gezondheidsklinieken en, meest recentelijk, als zelfzorgtest zonder recept. Hoewel deze op speeksel gebaseerde tests een vergelijkbare specificiteit hebben als die van hun op bloed gebaseerde tegenhangers, hebben ze een twee procent lagere gevoeligheid.
Hoewel de nauwkeurigheid van deze tests nog steeds hoog is, heeft de Amerikaanse Food and Drug Administration gemeld dat maar liefst één van de 12 in-home-tests een vals-negatief resultaat zal opleveren.
Onafhankelijke onderzoeken hebben aangetoond dat productmisbruik (bijvoorbeeld ontoereikende swabbing) en vroegtijdige tests grotendeels de schuld hebben, vooral omdat een aantal antilichamen die in speeksel worden aangetroffen, bijzonder laag zijn na een recente infectie. Ondanks deze tekortkomingen ondersteunt de CDC het gebruik van in-home testen in de Verenigde Staten vanwege hun gemak, gebruiksgemak en betaalbaarheid. Ze worden ook gezien als een middel om de aanvaardbaarheid van hiv-testen in gemarginaliseerde gemeenschappen te vergroten, waarbij maar liefst 21 procent van de infecties niet gediagnosticeerd wordt.
Bij het nemen van een hiv-test binnenshuis, kunt u het risico van een vals negatief resultaat verminderen door:
- Volg de productinstructies van de fabrikant en neem contact op met de consumentenhotline als de resultaten onduidelijk zijn.
- Ervoor zorgen dat u de test niet te vroeg neemt. Mensen ontwikkelen gewoonlijk meetbare niveaus van HIV-antistoffen binnen 30 dagen na infectie, hoewel het soms langer kan duren – in sommige gevallen tot drie maanden.
- Een negatief oraal resultaat met de nodige voorzichtigheid behandelen als u denkt dat u een hoger risico op infectie heeft.
Als u twijfelt over de resultaten van uw in-home test of als u niet zeker bent wanneer een blootstelling heeft plaatsgevonden, overweeg dan om opnieuw te testen binnen enkele weken bij een erkend HIV-testcentrum bij u in de buurt. Je kunt er een vinden door de online locator te gebruiken op HIV.gov.
Een heel woord
Als u per ongeluk bent blootgesteld aan HIV, hetzij door onbeschermde seks, gedeelde naalden of een burst-condoom, ga dan onmiddellijk naar de dichtstbijzijnde kliniek of eerste hulpafdeling voor een behandeling na belichting profylaxe (PEP), die een infectie kan afwenden als deze kort na de blootstelling wordt gestart.
Zodra u aankomt, krijgt u een snelle test om te bepalen of u HIV-positief of HIV-negatief bent. Als u hiv-negatief bent, krijgt u onmiddellijk twee à drie antiretrovirale geneesmiddelen die u onmiddellijk moet starten en vier weken nodig hebt.
Wat je ook doet, wacht niet. Hoewel PEP kan worden gestart met 72 uur blootstelling, wordt het effectiever geacht als het binnen de eerste 24 uur wordt gestart.
