Syfilis en HIV zijn zeer verschillende seksueel overdraagbare infecties. Syfilis is een bacteriële infectie die te behandelen is met antibiotica. Het kan ernstige, zelfs fatale gevolgen hebben als het niet wordt behandeld, maar syfilis is gemakkelijk te behandelen en te genezen zodra een infectie is vastgesteld. HIV wordt daarentegen veroorzaakt door een virus. Het kan heel effectief worden behandeld met zeer actieve anti-retrovirale therapie (HAART of cART genoemd), maar het kan op dit moment niet volledig worden genezen.
Syfilis en hiv-infecties hebben ook verschillende dingen gemeen. In de vroege stadia van de infectie zijn ze beide moeilijk te detecteren zonder medische tussenkomst. De pijn in het begin van de syfilis is pijnloos. Als ze niet op een zichtbare locatie staan, worden ze gemakkelijk gemist. Nieuw verworven HIV-infecties hebben vaak geen herkenbare symptomen en HIV kan jaren of zelfs tientallen jaren geen ernstige symptomen veroorzaken. Bovendien is het al lang bekend dat elke infectie iemand vatbaarder voor de ander maakt. De zweren van Syfilis bieden een gemakkelijk toegangspunt voor HIV. Hiv schaadt het immuunsysteem op een manier die syfilis gemakkelijker in de hand kan houden.
Recent onderzoek suggereert dat er mogelijk nog meer interacties tussen syfilis en HIV zijn dan eerder bekend was. Sommige zijn direct gerelateerd aan de infecties. Anderen zijn gerelateerd aan ziektebehandeling en seksueel gedrag.
Verband tussen HIV-behandeling en syfilisinfectie?
In 2017 ontdekte een groep wetenschappers dat de syfilis-infectie sneller toenam dan andere bacteriële soa’s bij mannen die seks hebben met mannen.
Tot dat moment dachten de meeste mensen dat HIV-behandeling leidde tot verhoogde STD-besmettingspercentages bij mannen met HIV vanwege gedragsfactoren. Met andere woorden, de heersende overtuiging was dat omdat mannen wisten dat effectieve HIV-behandeling en profylaxe het hiv-risico verminderden, ze minder veilige seks beoefenden.
Dit op zijn beurt verhoogde het risico op andere SOA dan HIV. Als de syfiliscijfers echter sneller stijgen dan bij andere SOA-waarden, kan er ook iets anders aan de hand zijn.
De onderzoekers veronderstelden dat HAART de manier waarop het immuunsysteem op infecties reageert zou kunnen veranderen. Concreet dachten ze dat die veranderingen de gevoeligheid voor het type bacterie die syfilis veroorzaakt, zouden kunnen vergroten. Dit zou op zijn beurt kunnen verklaren waarom de syfilis sneller steeg dan het aantal chlamydia en gonorroe. Dat gezegd hebbende, het onderzoek was vrij voorlopig en er waren andere mogelijke verklaringen. Artsen kunnen onder andere minder effectief zijn bij het screenen van mannen op gonorroe en chlamydia dan hiv en syfilis. Toch is het een vraag die verder onderzoek verdient.
Betekent dit dat HAART een slecht idee is? Absoluut niet. Vroegtijdige behandeling is niet alleen belangrijk voor het verbeteren van de individuele gezondheid, maar ook voor het verminderen van de verspreiding van HIV. Het betekent echter wel dat er voortdurend moet worden voorgelicht over het risico op SOA’s anders dan HIV, met name in de context van de behandeling. Er moet ook een meer effectieve en betrouwbare screening en behandeling voor syfilis zijn.
Syphilis-infectie en hiv-preventie koppelen
Een andere belangrijke ontwikkeling in het begrijpen van het verband tussen syfilis en hiv is de groeiende erkenning dat nieuwe diagnoses van seksueel overdraagbare aandoeningen kansen bieden voor preventie.
Verschillende groepen onderzoekers hebben ontdekt dat mannen die seks hebben met mannen (MSM), die onlangs de diagnose syfilis hebben gekregen, een zeer hoog risico lopen om vervolgens met HIV besmet te raken.
De implicatie? Gebruik nieuwe syfilis-infecties om prioriteit te geven aan het krijgen van toegang voor mannen tot pre-exposure profylaxe (PrEP). Het verstrekken van Prop met hoog-risico aan mannen kan hun risico op het krijgen van hiv verminderen door hen te behandelen voorafgaand aan een infectie. Door prioriteit te geven aan mannen met een hoog risico, kan PrEP ook kosteneffectiever worden, omdat het ervoor zorgt dat de behandeling voor het eerst terechtkomt bij de personen die het het meest nodig hebben. In dit geval identificeert targeting op MSM met syfilis-diagnoses een populatie met een hoog risico die duidelijk beide wordt blootgesteld aan SOA’s en niet op betrouwbare wijze het gebruik van veiliger seks.
Een woord van zeer wel
Syfilis en HIV zijn zeer verschillende seksueel overdraagbare aandoeningen, maar hun gelijkenissen kunnen mogelijk leiden tot een aantal problematische interacties. Daarom is het belangrijk om het belang van zowel screening als preventie te benadrukken. Geen van deze ziekten is gemakkelijk herkenbaar zonder een bezoek van een arts. Dat betekent dat regelmatige SOA-screening een prioriteit moet zijn voor iedereen met een hoog risico op het ontwikkelen van SOA, inclusief syfilis en HIV. Beide ziekten zijn te voorkomen als mensen consequent veilige seks beoefenen. Mensen aanmoedigen om dat ook te proberen, moet ook een prioriteit zijn. Dat is waar, zelfs als ze niet perfect kunnen zijn. Seks wordt immers niet verspreid elke keer dat iemand seks heeft. Dat betekent dat het vergeten om een condoom te gebruiken tijdens een ontmoeting geen goede reden is om het gebruik van een condoom niet te gebruiken wanneer je ze weer ziet.
Toch zijn regelmatige screening en consistente veiligere sekspraktijken geen opties voor iedereen. Niet iedereen heeft toegang tot betaalbare medische zorg. Niet iedereen heeft het vermogen om veilige seks te onderhandelen. Daarom is het belangrijk om het nut van andere hulpmiddelen te erkennen, zoals profylaxe vóór blootstelling en behandeling als preventie. Het is ook belangrijk om te accepteren dat niemand perfect is in hun gedrag. Professionals moeten mensen helpen om te doen wat ze kunnen om hun seksuele gezondheid te behouden en te verbeteren. Het is nuttiger dan het instinct om hen te kastijden omdat ze niet doen wat artsen en opvoeders denken dat ze zouden moeten doen.
